و حبس او میدادند بلکه حق جریمه کردن و فتوای قتل دادن هم داشتند. محض اینکه از سایر مردم متمایز باشند علائم سلطنتی قدیم و صندلی عاج و لباس ارغوانی را هم اختیار کرده بودند. همراه کنسول دوازده نفر یساول[۱] حرکت میکرد و ایشان بر روی دوش چپ یکدسته چوب[۲] میگذاشتند و یک تبر در میان آنها قرار میدادند و این دلیل بود بر اینکه کنسول حق دارد هرکس را چوب بزند یا سر ببرد.
بنابراین کنسول همان قدرت سلطان را دارا بود لکن رومیها میگفتند کنسول مثل سلطان نمیتواند ظلم کند زیرا که یکسال بیشتر مسلط نیست و در آن مدت شریک و همکار هم دارد که ممکن است مانع بعضی اعمال او شود و رقیب او گردد.
( دیکتاتور )[۳] هروقت برای دولت روم مشکلی پیش می‌آمد مثلا دشمنی صعب روی مینمود یا شورش و انقلابی واقع میشد برای اینکه رفع بلیه بلامانع بشود دو کنسول را بدل به یک رئیس واحد میکردند که مثل سلاطین سابق بی‌منازع فرمانروائی نماید. تعیین چنین شخصی را یکی از کنسولها شبانه میکرد و او را دیکتاتر[۴] میگفتند و بیست و چهار یساول داشت و در حکمرانی هیچکس مدعی و رقیب او نبود و نایب خویش را خود اختیار و انتخاب مینمود ولی بمحض اینکه آن امر
