پیش گفتار
این کتاب، آخرین اثری بود که در دوران زندگی سعید نفیسی بچاپ رسید...
کلیهٔ صفحات متن کتاب (تا صفحهٔ ۱۸۸) زیر نظر خود وی از چاپ در آمد. قرار بود نمونهٔ تتمهٔ آنرا نیز روز دوشنبه بیست و سوم آبانماه ۱۳۴۵ در بیمارستان باو بدهند تا تصحیح کند، ولی استاد سعید نفیسی روز یکشنبه بیست و دوم آبان ماه ۱۳۴۵ با آخرین حملهٔ قلبی، از پای در آمد.
کتاب حاضر یکسال قبل نیز از طرف شورای مرکزی جشنهای بنیادگزاری شاهنشاهی ایران با قطعی کوچکتر منتشر شده بود ولی چون تعداد آن محدود بود در دسترس کلیهٔ علاقمندان قرار نگرفت. این بود که مرحوم سعید نفیسی دوست داشت نسبت به تجدید چاپ آن اقدام شود.
افسوس که این آرزو زمانی برآورده شد که استاد در جوار رحمت خداوند آرمیده است.
بنابراین، باید گفت این کتاب آخرین کتابی است که مانند اغلب آثار سعید نفیسی از لحاظ چاپ و تصحیح متن، بمباشرت خود وی آماده شد ولی عمر او کفاف نداد که آخرین صفحه و بخصوص فهرست آنرا تنظیم کند.
***
سعید نفیسی که بود؟
نسب سعید تا هشت پشت باین شرح است:
سعید بن علی اکبر بن محمد حسن بن علی اکبر بن محمد علی بن محمد کاظم بن ابوالقاسم بن محمد کاظم بن سعید شریف کرمانی پزشک نامی قرن یازدهم که مدتی هم رئیس پزشکان دربار (حکیم باشی)