برگه:TarikhMashrouteh3.pdf/۲۰۶

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۷۷۷
بخش سوم
 

از آنها پیداست که در باغشاه امید بی‌اندازه بامروز بسته و آنرا آخرین روز ایستادگی تبریز بشمار می‌آورده‌اند. سپس هم سرکردگان با همه شکستی که یافتند و کاری از پیش نبردند جان‌فشانبهای خودرا بنهران آگاهی داده و چشم‌براه پاداش بوده‌اند. اگر هم دیگران این کار را نکرده‌اند رحیمخان کرده. آن تلگرافها را در اینجا می‌آوریم. یکی از آنها در این باره است که چون پیش از رسیدن عین‌الدوله به تبریز دولتیان فشنگ کم داشتند گویا رحیمخان از کیسه خود فشنگ خریده و بسواران داده بوده و این زمان تلگراف کرده از تهران پول آنها را می‌طلبیده، نیز پاداش‌های دیگر میخواسته. در پاسخ آن حاجب‌الدوله که در دربار هوادار رحیمخان بشمار میرفت شب بیست و هشتم شعبان (شب پیش از جنگ) تلگراف پایین را فرستاده و چنین پیداست که همان شب میانه باغ شاه و سرکردگان گفتگوی تلگرافی فراوان در کار بوده:

«از باغ - جزو حضوری - خدمت جناب اجل آقای سردار نصرت دام‌اقباله. الان که سه ساعت از شب رفته است تلگراف شما را پیش جناب اجل آقای سپهسالار اعظم دام اقباله ملاحظه کردم الحق عجب موقع این شکایت است عجب موقع خدمتگذاری حالا چه این توقعات است اگر قیمت فشنگ شما عیب کرد یا اگر مورد مرحمت نشدید تمام دارایی من در تبریز و طهران مال شما بخدا در این موقع ابداً جای اینگونه اظهارات نیست تمام سوار و قشون ایران در این موقع جان بکف ایستاده شما این قسم تلگراف می‌کنید تعجب است و حالا صریح بشما مینویسم دولت از دادن فوج و سوار و قیمت فشنگ و غیره بهیچوجه از شما مضایقه نخواهد کرد. از روی غیرت و حمیت خدمت میکنید و اسم خودتان را در میان تمام سرداران ایران بلند میکنید از مال نترسید که من ضامن شما. شما تا بحال همه نوع خسارات مالی و جانی تحمیل شده‌اید در این مورد که آخر کار است از این عنوانات شما می‌ترسم عذر بهانه بدست نیفتد و شما را سبب قرار ندهند و در پیشرفت کار کوتاهی نشود زحمات شما در این مدت هدر نرود و بنده هیچ صلاح نمیدانم در اقدامات فردا کوتاهی از طرف شخص شما بشود قهرمان حاحب‌الدوله»

تلگراف دیگر در این باره است که گویا پس از جنگ رحیمخان جانفشانیهای خود را بتهران آگاهی داده امیربهادر در پاسخ آن شب بکم رمضان (پنجم مهر) تلگراف پایین را می‌فرستد:

«جناب جلالتمآب سردار نصرت دام مجده تلگراف شما را خوانده خدای متعال میداند که از محاسن خدمات و بروز رشادت و غیرت شما چقدر مسرور شدم در حقیقت تمام چاکران و خانه‌زادان دولت باید مراسم جان‌نثاری و مردانگی از شما تعلیم بگیرند که بهیچوجه فروگذاری نکرده‌اید انشاءالله بقدری مراحم کامل ملوکانه ارواحنا فداه شامل احوال شما خواهد شد که مافوق بر آن متصور نباشد سپهسالار اعظم».