برگه:TarikhMashrouteh2.pdf/۳۶

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.

از بقیه آن‌که اهمیت فوق العاده دارد بلکه روح و حقیقت قانون اساسی همانست قسمتی است که راجع بحقوق عمومی ملیه و ترتیب قضاوت و محاکمات عدلیه است و در ضمن این قسمت مطالب اساسیه و مهمی است که صرف نظر و سکوت از آنها در حقیقت صرف نظر و سکوت از تمام قوانین اساسی یعنی اگر آن مطالب در قانون اساسی درج نشود میتوان گفت باید از قانون اساسی صرف نظر کرد و بهمان مقدار که در قانون مجلس شورای ملی نوشته شده قناعت نمود و در این دو قسمت مطالب و فصولی است که در نظر اشخاص که بحقایق اسرار شرع مطاع واقف نیستند سهل قبول بنظر نمی‌آید مجلس شورای ملی از اول این نکته را در نظر داشت که با وجود معاندین قوی و دشمنهای اجنبی و خانگی که برای این مشروع مقدس داریم دشمن زیاد کردن از طریقه عقل خارج و جلب قلوب عامه مردم از شرایط عاقبت‌بینی و مآل‌اندیشی است این ملاحظه مهم مجلس را مجبور کرد که از وضع و انتشار این قانون از بهانه دادن بدست بعضی کوتاه نظران که از اعماق مطلب بکلی بی‌خبر و برای اجرای مقاصد خود بظواهر امور توسل میجویند احتراز کند این بود که از چند روز قبل از روزی که در تلگراف خانه باعضاء انجمن مخابره حضوری شد مجلس مرکب از بزرگان حجج‌الاسلام و محققین علماء اعلام دارالخلافه و دانشمندان وکلاء آذربایجان و طهران تشکیل داده شده و هر روز چند ساعت در مواد قانون اساسی با کمال بی‌غرضی و دقت فوق‌العاده مباحثه علنی میشود و بواسطه دقت امر و اهمیت موضوع هر روز بیش از دو سه ماده از تحت نظر مباحثه خارج نمیشود و مخصوصاً در مجلس مزبور تمام مصالح و فوائدی که نتیجهٔ وضع این قانون است بحث و ایراد میشود و انصافاً علماء اعلام با کمال جد و جهد مشغول تصحیح عبارات قانون هستند که معانی و حقایقی که مقصود است بالفاظی که در انظار عوام و معاندین این اساس مقدس موهم نباشد تعبیر شود و دور نبود اگر بعضی موانع و عوائق خارجه از قبیل انقلابات ولایات و فساد طلبی بعضی فتنه‌جویان معادله نمیکرد تا کنون قانون اساسی تکمیل و بصحه مقدسه همایونی نیز رسیده بود ولی با کمال تأسف دیده میشود که هر وقت اعضاء مجلس شورای ملی با هزار زحمت مجلس برای انجام این امر فراهم میکنند وصول خبر فتنه از یکی اطراف زحمات را باطل و حواس را متفرق میکند مثل اینکه دیروز در موقعیکه ابداً انتظار این مقدمه نبود خبر تبریز رسید و وکلاء محترم را

۳۱