امروز دانسته شد حاجی میرزا محسن و آقا میرزا صادق و حاجی سید احمد خسرو شاهی هم از شهر بیرون رفته اند. همچنین ثقةالاسلام بیرون رفته. نیز همانروز حاجی نظام‌الدوله و بصیرالسلطنه و حاجی ملک التجار و آقا موسی مرتضوی در شهر نمانده بیرون رفتند.
در انجمن گفتگو کرده چنین نهادند که علما را بازگردانند و کسانی را برای بازگردانیدن ایشان فرستادند. ولی پروای آن دیگران نکردند.
چنانکه گفتیم این آشوب ناگزیری، و خود نتیجه پیشرفت مشروطه میبود. در نتیجه پیشرفت مشروطه سود و زیان توده انبوه با ملایان و دیه داران جدا میگردید. بویژه در تبریز که شور آزادیخواهی بیش از همه جا کارگر میبود.
کنون ملایان می بایست یا آزادگی نمایند و با مردم همدستی کنند، و یا از مشروطه خواهی کناره گیرند و در بند سود خود باشند. مجتهد و دیگران این دوم را بر می گزیدند. چنانکه دیدیم در این پیش آمد میرزا صادق و دیگران هم، از مردم رو گردانیده از شهر بیرون رفتند. اینان دلسوزی بحاجی میرزا حسن نمی‌نمودند. آقامیرزا صادق سالیان دراز با حاجی میرزا حسن همچشمی و دشمنی نموده و یکدیگر را « کافرپ» خوانده بودند، و هنوز آن دشمنی در میانشان پایدار میماند. این رو گردانیدن و بیرون رفتن از شهر، جز برای کناره‌گیری از مشروطه و باز گشتن بشیوه کهن ملایی نبود. اینست با آنکه انجمن کسانی پی آنان فرستاد که با شکوه و پاسداری بشهرشان آوردند، باز دل با مشروطه پاک نکردند و از همان زمان رفتار دیگر گردانیده در نهان و آشکار بدشمنی کوشیدند.
آری این زمان هنوز بسیاری از پیشنمازان (یا ملایان کویها) با آزادیخواهان میبودند و چنانکه دیدیم، در این پیش آمد بیش از همه ایشان پا در میان داشتند. نیز حاجی میرزا ابوالحسن انکجی که یکی از مجتهدان شمرده شدی (بالا مجتهد) با آزادیخواهان ماند، و
پس از رفتن مجتهد و کناره‌گیری دیگران، میدان برای او بازگردید.
