از خدای متعال مسألت کردم، توفیقی عنایت فرماید، تا تحقیقات بیشتر و بهتری در این موضوع مهم انجام داده چشم و دل دوستان را با انتشار آن بصورت یک کتاب روشن سازم. ولی این آرزوی مقدس بواسطه پیشآمدهای ناگوار و گرفتاریهای بیشمار و کار بسیار انتشارات مجلات و کتب و انجام امور مطبوعات دیگران در چاپخانهام، در (برلین) عملی نشد. ولی پس از سی و پنج سال با تأییدات خداوندی در سفر هند و دست یافتن به آن کتابخانه گرانبها و ترجمه کتاب مذکور توفیق حاصل شد ولی باورم نمیآمد که به این سهولت در سن کهولت و پیری (در هشتاد سالگی) و انحطاط قوای مادی و معنوی چنین توفیقی نصیب شود.
بحمدالله والمنه با تأییدات خداوندی و مدد از انوار ائمه طاهرین صلواةالله علیهم اجمعین به آرزوی چندین ساله خود رسیده به چاپ آن توفیق حاصل نمودم. امید است این کار بیریا که در کمال حسن نیت و صداقت و ایمان به حق و حقیقت انجام یافته است مورد قبول پیشگاه خادمین عالم اسلام و تشیع و علاقمندان بدانستن این حقیقت تاریخی قرار گیرد.
اینک مناسب میداند که، بطور فهرست برای تذکر بفضلای گرام و دانشمندان عظام بخدمات ذیقیمتی که خلفای فاطمی در راه ترویج علم و ادب و فرهنگ انجام دادهاند و از منابع معتبره کتب خطی و چاپی مخالفین و موافقین، خودی و بیگانه، اقتباس شده اشارهای بنماید.
مراکز علم و ادب چنانکه میدانیم در دورههای طلائی اسلام مساجد یگانه مرکز علم و ادب و حکمت بود و در جوار مساجد کتابخانهها، مدرسهها و همه نوع محافل علمی و ادبی منعقد میشد، خلفای فاطمی در این قسمت سرآمد سایر فرمانروایان اسلامی شدند، زیرا نخستین دانشگاه اسلامی (جامع الأزهر) در قاهره با همت و کوشش آنان تأسیس و دایر شد و علاوه بر آن، در تمام مساجد مهم قاهره مانند عتیق و جامع ابن طولون و غیره همه روزه مجلس درس و بحث دینی و فلسفی و علمی دایر بوده است. کتابخانههائی که در آن ایام در قاهره دائر شده بود در جهان اسلام بینظیر بود. چنانکه خزانةالکتب فاطمیان بیش از یک میلیون و ششصد هزار جلد