برگه:Siaaq.pdf/۶

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱
 

بسم‌الله الرحمن الرحیم

در بیان خلاصهٔ الفاظیکه نزد اهل تحریر مصطلح است بدانکه سیاقت در لغت بمعنی راندنست و در اصطلاح جمع و خرج بدستوریکه استادان مقرر فرموده‌اند و بجهة هر امری رقمی و برای هر حسابی علامتی تعیین نموده‌اند دیوان یعنی مجمعی که در انجا مهمّات ملکی تفتح دهند دفتر یعنی جریده که در ثبت اموال باشد خط هم اسم است و هم مصدر اما اسم معلومست و مصدر یعنی نوشتن و کشیدن تحریر در لغت ازاد کردنست و نوشتن و در اصطلاح انچه از جنس حساب نویسند محرّر نویسنده اوارجه بضی کفتند اوراغجه است و بعضی میکویند معرّب اواره است و اواره کسی باشد که از خانه خود بیرون رفته پراکنده میکردد و چون اوارجه منقول از دفتر قانون بوده و انجا بیرون امده درین دفتر پراکنده است بعضی کفته‌اند که اوارجه از وج و رج بعمنی جمع و خرج است قانون کلیّه یُونانی است و محاسبان دفتریرا کویند که جمع موضعی در انجا لااقّل در سر سالرا معمول داشته باشند توجیه یعنی وجه چیزی متفرق

ساختن