بنام خداوند بخشندهٔ مهربان
چند سال پیش نگارنده کتابی منتشر نمود به اسم «سیر حکمت در اروپا تا مائهٔ هفدهم» و هر چند غرض اصلی این بود که برای فهم کتاب دکارت فیلسوف فرانسوی که آن را بفارسی درآورده بودم مقدمه باشد، در واقع تاریخ مختصری بود از فلسفهٔ اروپائیان، از زمان باستان و دورهٔ یونانیان تا سیصد سال پیش، و هر چند بسیار مجمل بود دوستان دانشپرورم آن را پسندیدند و آرزومند شدند که دنبالهاش نیز نوشته شود، و وزارت فرهنگ دولت شاهنشاهی مخصوصاً تا زمان حال مرا به این کار ترغیب نمود، و وسیلهٔ چاپ آن را فراهم آورد.
خوانندگان محترم را یادآور میشویم که این کتاب نخستین تصنیفی است که افکار فیلسوفان اروپا را بزبان فارسی درمیآورد و بنابراین البته خالی از نقص و عیب نیست و شایسته است که به دیدهٔ مهربانی در آن نگرند، و از لغزشها درگذرند. کوشش نگارنده همواره این بوده است که از بحث در جزئیات و فروع دوری جسته، اصول تحقیقات فلسفی اروپائیان را به بیانی ساده ولیکن به زبان فارسی حقیقی به نگارش درآورم، و مقصودم از زبان فارسی حقیقی؛ زبانی است که ایرانیان بدان گفت و شنید یا نوشت و خواند میکنند، که اذهانشان به سبب معاشرت با خارجیان مشوب نگردیده، و در نویسندگی از زبان پدران ما منحرف نشدهاند، و چون تأثیر آشنائی جوانان ایرانی را به بیانات اروپائی در نگارشهای ایشان میبینم، توجهی میدهم که در این باب اهتمام تام باید بعمل آید و فراموش نشود که هر قوم در بیان مطالب شیوهای خاص دارد که انحراف از آن تضییع زبان است. و کمترین نتیجهٔ فاسدش اینست که شنونده یا خواننده مراد گوینده یا نویسنده را بدرستی درنمییابد.