برگه:SeyrHekmatDarOrupa.pdf/۲۳۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

قلب انسان است شکافته ملاحظه نمایند، و حجرتین یعنی دو بطن[۱] آن را ببینند. نخست آنکه به جانب راست است، و دو لولهٔ وسیع به آن مربوط می‌باشد یکی ورید اجوف که مجمع عمدهٔ خون، و مانند تنهٔ درختی است که سایر اورده شاخه‌های آن محسوب می‌شوند، دیگری ورید شریانی[۲] که به غلط نامیده شده زبرا در واقع شریان است، و مبدأ آن قلب می‌باشد، و پس از خروج قلب چندین شعبه شده در ریتین منتشر می‌گردد.

دوم بطن سمت چپ، که آنهم مربوط به دو لوله است به بزرگی لوله‌های سابق‌الذکر بلکه بزرگتر، که یکی موسوم است به شریان وریدی[۳] و این اسم نیز غلط است به واسطهٔ این که آن ورید حقیقی است، و از ریه می‌آید، و آنجا منشعب به چند شعبه است که با شعب ورید شریانی و شعب مجرای موسوم به قصبةالریه که هوای تنفس از آن داخل می‌شود در هم پیچیده شده است . و دیگری شریان کبیر است[۴] که از قلب بیرون می‌آید، و شعب آن به تمام بدن می‌رود و نیز باید توجه بفرمائید به یازده پردهٔ پوستی[۵] کوچکی که چهار منفذ واقعه در آن، دو حجره را مانند دریچه می‌بندند، و باز میکنند. سه پرده در مدخل وریداجوف است، و چنان قرار گرفته که جریان خون را از وریداجوف به درون بطن راست قلب نمی‌تواند مانع شود، ولیکن خروج آن را منع می‌کند. سه پردهٔ دیگر در مدخل ورید شریانی و برعکس چنان واقع شده که خونی که در آن بطن است به ریه می‌رود، اما خونی که در ریه است به قلب نمی‌تواند برگردد، و به همین قسم دو پرده در مدخل شریان وریدی می‌باشد، که خون را از ریه به بطن چپ قلب راه می‌دهد، اما مانع بازگشت آنست، و سه


  1. اذتین قلب را اتساع منتها الیه وریداجوف و وریدریوی فرض کرده است، چنانکه ذیلا نصریح می‌کند.
  2. امروز شریان ریوی می‌گویند.
  3. به اصطلاح امروز وریدریوی.
  4. شریان اورطی.
  5. دسامهای قلب.
–۲۲۱–