پرش به محتوا

برگه:PEYMAN 1 2.pdf/۳۵

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

غلط های تازه

۲- سرویس کامبیز کوروش کمبوجیا

کورش نام پادشاه نخستین از خاندان هخامنشیان است که دو هزار و چهارصد سال و اندی پیش فرمانروایی داشته اند. این پادشاه پاکدل و نیکوکار بوده و چنانکه نگاشته اند با زیردستان پدرانه رفتار می نموده و در شهرهایی که می گشاده از کشتار و تاراج دست نگاه می داتشه و چون پس از گشادن شهر معروف بابل جهودان را که در آن شهر اسیر بودند آزاد کرده روانه فلسطین گردانید اینست که نام نیک او در توریة و دیگر کتابهای جهودان بازمانده.

اما نزد ایرانیان اگرچه تاریخ هخامنشیان از میان رفته و این نام نیز فراموش شده بود ولی پس از خواندن نوشته های سنگی بیستون و همدان و تخت جمشید که تاریخ آن خاندان زنده گردیده نام این پادشاه نیکوکار را نیز در آن نوشته ها بسیار می یابیم[۱] لیکن بر زبان ایرانیان نامی از آن پادشاه نمانده مگر بر روی دو رود شمال و جنوب ایران.

شرح این سخن آنکه در زمان هخامنشیان دو رود بزرگ یکی در شمال (قفقاز) و دیگری در جنوب (در فارس) بنام آن پادشاه «کوروش» خوانده می شد که کم کم آن نام را سبک کرده «کور» گفته اند. رود جنوبی تا زمان اسلام نیز این نام را داشته که مولفان عرب «کر» ساخته اند سپس در زمان عضدالدوله نام آن «بند امیر» گردید. اما رود شمالی هنوز هم «کور» خوانده می شود و همان است که از میان تفلیس می گذرد.

پس شکل نخستین و دیرین کلمه «کوروش» (واو نخست معروف واو دوم مجهول) بوده چنانکه در توریت و نوشته های سنگی است و شکل کنون آن هم «کور» است چنانکه در رود تفلیس است.[۲] ولی یونانیان که این کلمه را بر

  1. در آن نوشته ها شکل نام اندک تفاوتی دارد و چنانکه عقیده بسیاری از استادان خط هخامنشی است باید آن را «کوراش» (با زبر را و پیش همزه) خواند.
  2. شاید کسانی میانه این کلمه و کلمه کور بمعنی نابینا فرق نگزارند ولی «کور» نابینا با واو مجهول است بدانسان که در زبان تبریزیان و برخی شهرهای دیگر خوانده می شود.