این برگ نمونهخوانی شده ولی هنوز همسنجی نشدهاست.
—۲۵—
پیمان
شمال جنوب مشرق مغرب
-۱-
در فارسی کنونی چهار سمت جهان را شمال و جنوب و مشرق و مغرب میخوانیم. ولی این کلمه ها هر چهار آن عربی است و بی شک در فارسی نامهای دیگری بجای اینها بود. آیا چه بوده آن نامها؟
اگر از فرهنگها و گفته های شعرای فارسی در این باره بجستجو پردازیم بیک رشته شگفتیها برخورده دچار حیرت خواهیم گشت. اینک نتیجهای که از آن جستجو بدست خواهد آمد:
۱-شمال نام پارسی ندارد!
۲-جنوب نام پارسی ندارد!
۳- شرق را خاور یا خاوران خوانده گاهی نیز باختر نامیدهاند.
۴-غرب را باختر نامیدهاند. گاهی هم خاور خواندهاند.
فردوسی که در شناختن زبان پارسی بر دیگران پیشواست در یک جا مگیود:
بخت و چو خورشید از خاوران | برآمد بسان رخ دلبران[۱] |
- ↑ شاهنامه خاور ج 1 ص 184.