برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۴۲۴

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

۴۱۴
خیام
 

  • موضوع علم ما بعدالطبیعه که حقیقت مطلق است – عجز این علم اعلی از شرح و بیان ماهیت موضوع خود۲۳۰
  • اعتراف مابعدالطبیعه بدین عجز خود – یاس حاصل از این عجز و اعتراف – ارتجاع ناشی از این یاس و ضرورت اشتغال با حوادث عالم۲۳۱
  • فلسفه انقلاب حادثات عالم که امروز موبیلیرم نامیده میشود – وسعت نظر خیام درین فلسفه و تعریف آن۲۳۲
  • هر اقلیت و نظریه او در این فلسفه – تشکیل این فلسفه مبنای قسمت عمده‌ای از رباعیات خیام را و مهارت او در هنر تبلیغ۲۳۴
  • تعریف اتوماتیزم و ارتباط آن با موبیلیزم – معمای مرک و مسائل بعدالموت۲۳۶
  • مجازات و مکافات وجدانی یا بهشت و جهنم انفسی – عقیده بخنر در مغرب و اصحاب تأویل در مشرق و دو رباعی از خیام در این موضوع – وجود یا فقدان علت غائی۲۳۷
  • بقاء روح و نومیدی حاصل از انکار آن – بدبینی یا پسیمیزم و تعریف آن و یک رباعی از خیام در این معنی۲۳۸
  • پسیمیزم و نهیلیزم و گفتاری از رضا فیلسوف در این بابا – ملازمهٔ تعمق در لاادریه مثبت با تأمل در شق منفی آن۲۳۹
  • پیمودن خیام تمام این مراحل را و رسیدن او بلب پرتگاه نیهیلیزم و تماشای وی از این حد فاصل ماورای آنرا و رجعت آنی و ناگهانی او و چسبیدن وی بفلسفهٔ اغتنام فرصت۲۴۱
  • تحقیقات علم‌الروح تحلیلی و تأثیرات انایت غیر مشعورها در شئون زندگانی حتی در عالم صنعت و هنر۲۴۲
  • تأثیر معکوس این غریزه اسرارآمیز و متزلزل ساختن آن مبنای عقل و منطق را – لزوم سازش با آن و یک رباعی از خیام در این معنی – لزوم تجدید نظری در همه مسائل گذشته – اهمیت حیات و بهای بی‌انتهای آن۲۴۳
  • انحصار حیات در یک دم – ضرورت شناختن قدر و قیمت آن یکدم و دستورهای خیام در این باب۲۴۴
  • تضاد برنامهٔ اخیر با مسائل پیشین و نبودن راه حلی جز حمل آن بموضوع تطور افکار – تأثیر عمر دراز خیام و حوادث روزگار در افکار وی – یک رباعی از خود او و گفتار ویلیهم جیمس در این معنی۲۴۵
  • اعتقاد دائمی خیام بیک قدرت ازلی – نیفتادن او بپرتگاه نیهیلیزم در هیچوقت و تفاوت افکار بسیار بلند و عالمانه او با عقاید عامه در عین حال۲۴۶
  • مخالفت چنین افکاری با تدین در نظر اهل تسنن – تعصب عصر او در این مذهب و مکتوم ماندن افکار و اشعار او در آن عصر از این لحاظ۲۴۷
  • نظر علمای امامیه در باره اصول و فروع دین فتوای نابغه رازی؛ محمدبن زکریا در این مسئله و افکار خود خیام درباره دین و ایمان۲۴۸
  • احتمال لازم دانستن خیام دین را برای جامعه و اوتیلی‌تاریست نامیده شدن فلاسفهٔ که بدین عقیده هستند در عصر ما۲۴۹
  • تفوق دستورهای دینی بر تعالیف فلسفی و نیروی بخشیدن آنها برای مقاومت در مبارزات حیاتی۲۵۰–۲۵۱
  • مقایسه خیام با اماثل و اقران۲۵۲–۲۹۱‍
  • مقایسه خیام با اپیکور – با لوگرچیوس و خلاصه‌ای از منظومه لوگرچیوس بنام طبیعت اشیاء۲۵۲
  • تشابه و تفاوت افکار خیام و لوگرچیوس۲۵۴
  • ایکور و آتاراکسی۲۵۵
  • فرق خیام با ایکور و لوگرچیوس۲۵۶