برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۴۱۴

---

۴۰۴

خیام

 

---

سایر اشعار خیام

بخیام، علاوه بر رباعیات، اشعار دیگری هم بزبانهای فارسی و عربی نسبت داده شده که از آنجمله است چهار قطعه شعر فارسی زیر:–

– ۱ –

	دوش با عقل این سخن گفتم:			«کشف کن با من احتمالی چند»
	گفتم «ای مایه همهٔ دانش،			کرد خواهم ز تو سوالی چند»
	گفتم «از عمر من شدم بیزار»			گفت «سوز و بساز سالی چند»
	گفتم «این دور زندگانی چیست؟»			گفت «خوابی و یا خیالی چند»
	گفتمش چیست کدخدائی، گفت			«اندکی عیش و غصّه سالی چند»
	گفتم «اهل ستم چه طایفه‌اند؟»			گفت «گرک و سک و شغالی چند»
	گفتمش «چون ستائی ایشانرا؟»			گفت «بدمهر و بدسگالی چند»
	گفتم «این دل بهوش کی گردد؟»			گفت «چون خورد کوشمالی چند»
	گفتمش «چیست گفتهٔ خیام؟»			گفت «پیر است، حسبحالی چند».

– ۲ –

	مرا لقمهٔ نان که درخور بود،			پدید آورم از ره دهقنت.
	بنزدیک دونان نخواهم نمود			ز بهر دو نان بعد ازین مسکنت.
	من و طاعت و گوشهٔ عافیت؛			زهی پادشاهی، زهی سلطنت...

– ۳ –

	آخر کرا کند که ز بهر دو روزه عمر			مغرور جاه و نعمت دنیا شود کسی؟
	یا از برای یک شکم نان نیم سیر			گردد رهین منّت انعام هر خسی؟
	آزاده باش و قائع و شاکر بحکم حق،			دل در خدای بند و مجو آرزو بسی...

– ۴ –

	نه بگوشش درست روزی خلق؛			تا بجدّ و بجهد داد ستند.
	از تکاپوی، رزق نفزاید؛			گرچه هر کس در آن فتادستند.