برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۳۵۹

---

رباعیات خیام

۳۴۹

 

---

۲۱۱ – ۳۸ حج – ۱۰۴ رز

	جانم بفدای آنکه او اهل بود؛			سر در قدمش اگر نهی سهل بود.
	خواهی که بدانی بیقین دوزخ را،			دوزخ بجهان صحبت نااهل بود.

۲۱۲ – ۳۱۲ حج – ۶۳ بو

	چندان کرم و لطف ز آغاز چه بود؟			وان داشتنم در طرب و ناز چه بود؟
	واکنون[۱] همه در رنج دلم می‌کوشی؛			آخر چه گناه کرده‌ام باز چه بود؟!.

۲۱۳ – ۱۰۵ رز

	چون جود ازل بود؛ مرا انشا کرد،			بر من ز نخست درس عشق املا کرد
	وانگاه فراضه ریزهٔ قلب مرا			مفتاح خزانهٔ در معنی کرد.

۲۱۴ – ۲۵ نز – ۲ مو

	چون روزی و عمر بیش و کم نتوان کرد؛			دل را بچنین غصّه[۲] دژم نتوان کرد.
	کار من و تو، چنانکه رأی من و تست،			از موم بدست خویش هم نتوان کرد.

۲۱۵ – ۱۴۶ حج – ۱۰ کم – ۱۰۶ رز

	چون رزق تو آنچه عدل[۳] قسمت فرمود؛			یک ذرّه نه کم شود[۴] نه خواهد افزود؛
	آسوده ز هرچه نیست[۵] میباید شد			و آزاده ز هرچه هست[۶] میباید بود

۲۱۶ – ۱۳۳ حج

	چون کار نه بر مراد ما خواهد بود؛			اندیشه و جهد ما کجا دارد سود؟
	پیوسته نشسته‌ایم در حسرت آنک			دیر آمده‌ایم و رفت میباید زود.

۲۱۷ – ۲۳۱ کم – ۱۰۷ رز

	چون نیست درین زمانه سودی ز خرد؛			جز بی‌خرد از زمانه برمی‌نخورد.
	پیش آر از آنکه خردم را ببرد[۷]؛			باشد[۸] که زمانه سوی ما به نگرد.

---

1. بو – اکنون.
2. مو – خود را بکم و بیش.
3. کم – چون روزی تو خدای.
4. کم – هرگز نه کند کم و.
5. کم – هست.
6. کم – و آسوده زه هرچه نیست.
7. رز – پیش آور از آنکه او خرد را ببرد.
8. رز – شاید.