پرش به محتوا

برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۳۲۴

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.

۳۱۴
خیام
 

اوّل بشمارهٔ ۹۰۱۱ در کتابخانهٔ مجلس شورای ملّی ایران ضبط و مؤلّف آن ابوالفضل محمّد بن محمود بن علّی بن سدید بن احمد و تاریخ تحریرش ماه جمادی‌الاولی سال ۷۵۰ هجری قمری است و جلد دیگرش جزو کتابخانهٔ فاضل فقید آقا سیّد عبدالّرحیم خلخالی بوده است.

۸ – تذکره‌ای که مرحوم دکتر غنی در کتابخانهٔ مجلس شورای ملّی پیدا کرده و چنانکه شادروان فروغی در مقدّمهٔ مجموعهٔ خود نوشته مشتمل است بر منتخباتی از اشعار سی نفر از شعرائی که همهٔ آنان مقدّم بر سدهٔ هشتم هجری قمری میباشند؛ از حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی تا شیخ مصلح‌الّدین سعدی شیرازی و از خواجه حافظ شعری در آن وجود ندارد و خود کتاب هم کهنه است و از شیوهٔ خطّ معلوم است که از سدهٔ هشتم متأخّر نیست.

۹ – نسخهٔ بودلین، این همان نسخه‌ایست که پس از پیدا شدن، بتوسّط پرفسور ا. ب. کاوئل ترجمه شده و اساس منظومهٔ معروف فیتزجرالد شاعر مشهور انگلیس قرار گرفته است. این نسخه بخطّ نستعلیق از طرف شیخ محمود یربوداقی در شهر شیراز بتاریخ ۸۶۵ هجری قمری نوشته شده و تا موقع پیدایش نسخهٔ دوبلین (متعلّق به کتابخانهٔ مستر چستر پیتی) و نسخهٔ کتابخانهٔ کمبریج مجموعهٔ اصیلترین رباعیات خیام بشمار میرفته است. این نسخه، در سال ۸۹۸ میلادی در لندن چاپ شده و مرحوم میرزا محمّد علیخان تربیت آنرا از روی همان چاپ لندن در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی طبع و بانضمام تقویمی که برای همان سال تدوین کرده انتشار داده است.

این بود مشخصّات عمدهٔ نه فقره از مأخذهای ما و بقیّهٔ آنها که عبارتست از مرصادالعباد و تاریخ جهانگشای جوینی و تاریخ وصّاف و تاریخ گزیده بقدر لزوم معروف بوده و احتیاجی بمعرّفی مجدّد ما ندارند و مأخذهائی هم که مرحوم فروغی شصت و شش رباعی از آنها در آورده و معیار تشخیص طرز فکر و سبک سخن خیام قرار داده و یکصد و هفتاد و هشت رباعی مندرج در مجموعهٔ تدوینی خود را با مقایسه و تطبیق با آنها انتخاب کرده، همه جزو آنها بوده و هیچیک خارج از آنها نیست.