پرش به محتوا

برگه:NadereAyyamRobaiyatKhayyam.pdf/۳۰۲

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.

آثار خیام

با آنکه بخیام نسبت ضنّت و خسّت در تألیف داده شده، آنچه از آثار او تا کنون پیدا شده و ما نسخی از آنها را در دست یا سراغ داریم از قرار زیر است:–

۱– رسالة فی براهین الجبر والمقابله بعربی که دانشمند آلمانی:ف وپکه آنرا با ترجمه فرانسوی بسال ۱۸۵۱ میلادی در پاریس چاپ کرده و در سال ۱۳۱۷ هجری شمسی در تهران هم بطبع رسیده است.

۲– رسالة فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس که نسخه‌ای از آن تحت شمارهٔ ۹۶۷ در کتابخانهٔ شهر (لیدن) از کشور (هلند) ضبط است و در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی در تهران نیز چاپ شده است.

۳– رساله‌ای در علم کلیّات که آنرا خیام بعنوان یادگار برای فخرالملک پسر خواجه نظام‌الملک نوشته و نسخه‌ای از آنرا دکتر ارتر کریستنسن جزو مجموعه‌ای بنام (روضةالقلوب) در کتابخانهٔ ملّی پاریس پیدا کرده و آقای کل پنارلی بانضمام طربخانه تحت عنوان (رساله سلسلة الّترتیب) چاپ کرده است.

۴– رسالة فی الکون والّتکلیف که آنرا در سال ۴۷۳ هجری قمری بخواهش ابوالنّصر محمّد بن عبدالّرحیم نسوی تألیف کرده و محیی‌الّدین صبری کردی جزو مجموعه‌ای مدوّن از هجده رساله بنام (جامع‌البدایع) بسال ۱۳۳۵ در مصر چاپ کرده و عنوان آن اینست «جواب الّسید الاجلّ حجّة الحقّ فیلسوف العالم نصرة الّدین سیّد حکماء المشرق و المغرب ابی‌الفتح عمر ابن ابراهیم الخیامی عن کتاب الامام ابی‌نصر محمّد ابن عبدالّرحیم الّنسوی تلمیذ شیخ‌الّرئیس فی المباحثة عن حکمة الله فی خلق العالم و خصوصاً الانسان» این رساله را سیّد سلیمان ندوی نیز بسال ۱۹۳۳ میلادی جزو مجموعهٔ (خیام) در هندوستان بچاپ رسانیده است.

۵– ترجمه خطبهٔ عربی شیخ الّرئیس؛ ابوعلی سینا که نسخه‌ای از آن جزو مجموعه‌ای در کتابخانهٔ دانشمند فقید: حاجی سیّد نصرالله تقوی بوده و نسخه دیگری