استادان و محقّقان ادبیّات فارسی توجّه وافی باو بنمایند بسیار بعید میرسد؛ زیرا شاعران بسیار مشهورتر از او بسی فراوانند و بی‌شک بیشتر از وی مورد توجّه آنان میگردیدند؛ امّا درعین حال، شهرت عظیم رباعیات و مخصوصاً رونق بازار فروش آن محقّقان را وادار کرد که توجّه بخیام نمایند».
و نیز مینویسد: «در هر حال، فروغی، این حقیقت را که شهرت خیام در ایران است، اصلاً، قبول ندارد و باین عقیدهٔ رایج که ترجمه فیتزجرالد، خیام را از گمنامی محض بدر آورده شدیداً اعتراض میکند. موافقت او با شهرت خیام همان قدر مبالغه‌آمیز است که مخالفتش با خدمت فیتزجرالد در مشهور کردن وی».
در صورتیکه دانشمند فقید ایران؛ فروغی (محمدعلی ذکاءالملک) چنین مطلبی اظهار نکرده است. عین بیانات آنمرحوم در صفحات ۲۲ و ۲۳ مقدمه‌ای که برای رباعیات خیام طبع سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در تهران نوشته، اینست که «بازار رباعیات خیام هم وقتی گرم شد که یک‌نفر شاعر باذوق انگلیسی فیتزجرالد نام یـک عدّه از آنها را بشعر انگلیسی درآورد؛ باین وجه که معانی و افکار رباعیات خیام را گرفت و موضوع یک منظومه انگلیسی بصورت یک صد و یک رباعی قرارداد و آن براستی شاهکار گرانبهاست که هر انگلیسی میخواند لذت میبرد و گرامی میدارد». چنانکه مشاهده میشود مرحوم فروغی تأثیر ترجمه فیتزجرالد را در گرمی بازار ربانیات خیام (البته در مغرب زمین) تأیید نموده. منتهی آن که بدنبال بیانات فوق این حقیقت را هم اظهار داشته است که «بعضی گفته‌اند منظومه فیتزجرالد بهتر از اصل رباعیات خیام است، بنظر ما چنین نیست، ولی حق اینست که در ادای آن معانی بزبان انگلیسی و موافق مذاق اروپائی هنر کرده است».
معلوم نیست برخی از دانشمندان مغرب زمین از روی چه ماخذ و مدرکی ادّعا میکنند که خیام در زادگاه خود؛ ایران، معروفیّتی نداشته و بعد از آن که در مغرب زمین مشهور شد شهرت او تدریجاً بایران هم سرایت کرده و در زادگاه خود نیز معروف گردیده است؛ مگر بدون ارتباط و اختلاط با طبقات مختلف مردم ایران و گفتگو و
