برگه:KoliyatSaadiForoughi.pdf/۱۰۴۸

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
— ح —

باینکه از آغاز طیبات شروع کرده مرتباً بآخر غزلیات قدیم منتهی کند و اگر مقصود اینست که معلوم باشد کدام غزل را قدیماً در طیبات قرار داده و کدام یک را در بدایع یا خواتیم یا غزلیات قدیم آورده‌اند ما هم این مقصود را تأمین کرده‌ایم باینکه در هر غزل نشان داده‌ایم که جزء کدام مجموعه است بنابرین گمان نمیکنیم از روشی که اختیار کرده‌ایم لطمهٔ جبران ناپذیری بآثار شیخ بزرگوار زده باشیم فقط نشان داده‌ایم که غزلیات را اینقسم نیز میتوان فراهم آورد.

* * *

پیش از این گفتیم که ما از انتشار کتاب «هزلیات» و «خبیثات» خودداری کردیم اینک اجمالاً لازمست در این باب بگوئیم:

هزلیات عبارتست از سه مجلس بنثر و مشتمل است بر مطالبی ناپسند و رکیک که حکایاتی هم بنام «المضاحک» باین سه مجلس افزوده شده. این کتاب در نسخه‌های قدیم که در دست ماست نیست ولی نمونهٔ از آن در نسخهٔ پاریس که تاریخ کتابت آن در سال ۷۶۷ هجریست دیده میشود.

خبیثات عبارت از حکایات و قطعاتی است منظوم که هر چند زنندگی دارد ولی طرز بیان می‌نماید که از شیخ است و در نسخه‌های قدیم هم وجود دارد. بهرحال خواه این دو کتاب از شیخ باشد یا نباشد ما چاپ آن‌ها را شایسته ندانستیم.

و نیز یاد آور میشویم که در یک نسخهٔ خطی که در دست ماست کتابی بنام «معمیات» منسوب بشیخ است. این کتاب مشتمل بر سی و یک قطعهٔ عربی و فارسی در لغز و معماست و چنانکه آقای عبدالعظیم