برگه:Khatabeh-Taghizadeh.pdf/۱۲۱

از ویکی‌نبشته
پرش به ناوبری پرش به جستجو
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
سه خطابه
۱۱۹
 

از بختیاریها با اصرار درخواست که مالیات سال بعد را هم یکسال پیش بدهند و گویا آنها نیز یکسال دادند البته مظفرالدین‌شاه درین بین انگلیسها را هم بی نصیب نگذاشت. در سال ۱۳۲۱ یک فقره ۱۹۰ هزار لیره انگلیسی و سال بعد هم صدهزار لیره دیگر از آنها (باسم قرض هندی) قرض کرد و عایدات شیلات بحر خزر را نزد آنها گرو گذاشت که مجموع این دو قرض اخیر مبلغ ۲۹۰ هزار لیره شده بود و جمعاً معروف به قرض شیل شد و در آن شرط شده بود اگر عایدات شیلات هم برای استهلاک آن کافی نباشد عایدات تلگراف‌خانه و اگر آنهم کافی نشود عایدات گمرکات جنوب نیز در گرو آنها باشد و باین ترتیب گمرکات بنادر جنوب هم گرو انگلیسیها رفت و انگلیسها البته باین ترتیب خیلی مایل بودند از این جهت که در قرض اول روسها هم تمام عواید گمرکات ایران الا گمرکات جنوب در گرو روس رفته بود و البته وقتی گمرک گرو میشد معنیش این بود که وقتی بقدر کفایت وصول نمی‌شد خود آنها برای وصول در گمرک مأمور میگذاشتند. بعد؛ باز علی‌الاتصال از بانک روس و بانک شاهنشاهی بعنوان حساب جاری و بعد بعنوان مساعده از بابت استقراضی که قرار بود از دولتین روس و انگلیس بگیرد مبالغی پی‌درپی گرفت. این مساعده‌ها با تنزیل صدی هفت بود. مجموع قروض حساب جاری به بانک شاهنشاهی که در سنه ۱۳۲۸ قمری یک‌کاسه شد قریب سه میلیون و چهارصد زار تومان شده بود و مجموع قروض یک کاسه شده در سنه ۱۳۲۹ قمری شش میلیون تومان بود. مساعده‌های مشترک روس و انگلیس و بعضی از انگلیس‌ها تنها هشتصد و پانزده هزار لیره انگلیسی شده بود. علاوه بر همه اینها و انواع قروض عندالمطالبه به بانکها رسم عجیبی احداث شد که دولت