اعتبارنامه پیشه‌وری در مجلس شورای ملی رد شد. من میخواستم ببینم که آیا دکتر مصدق هم مخالف ورود پیشه‌وری به مجلس بود و با اعتبارنامه‌ی او مخالفت کرد یا نه، ترجیح میداد که او را در مجلس نگه دارد؟
ج- در واقع من این نکته را شخصاً به خاطر ندارم که در رأی‌ای که درباره پیشه‌وری گرفته شد، چه اشخاصی دفاع از او کردند و چه اشخاصی با رد کردن اعتبارنامه او مخالفت کردند. ولی به‌طوری که به خاطر دارم که از مصدق بعدها میشنیدم که در بعضی موارد میگفت که یکی از کارهای بیمعنی و بی‌اساس مجلس چهاردهم، رد اعتبارنامه‌ی پیشه‌وری بود، برای اینکه اگر پیشه‌وری در مجلس باقی میماند و کارها و فعالیتش را از طریق مجلس ادامه میداد، شاید متوسّل به عمل دیگری که همان قضایای آذربایجان و خودمختاری‌طلبی آذربایجان باشد، نمیشد. تا اندازه‌ای که من به خاطر دارم این است. ولی در آن رأی‌گیری مجلس نمیدانم چه اشخاصی با او موافقت داشتند و چه کسانی مخالفت کردند.
س- مسئله دیگری که من دوست دارم راجع به آن توضیحاتی بفرمایید مربوط به ائتلاف حزب ایران با حزب توده و با فرقه دموکرات آذربایجان است و بعد این ائتلاف شکسته شد. من میخواستم ببینم که این شکسته شدن ائتلاف قبل از ورود قوای دولتی به آذربایجان بود یا بعد از بازپس گرفتن آذربایجان بود؟ و اگر لطف بفرمایید یک مقدار بیشتری توضیح بفرمایید راجع به چگونگی این ائتلاف و همچنین راجع به شکسته شدن آن.
ج- عرض کنم این ائتلاف اصولاً فقط با حزب توده بود و با حزب آذربایجان یا دموکرات کردستان حزب ایران ائتلافی نداشت. این ائتلاف موقعی صورت گرفت که اقدامات و کوششهائی از طرف دولت برای بیرون راندن قوای روس از ایران و خاتمه دادن به غائله آذربایجان شروع شده بود و قوام‌السلطنه در مقام تدبیرهائی بود که با استمالت از توده‌ای‌ها و وارد کردن آنها به کابینه و با مذاکره و صحبت با پیشه‌وری و نمایندگان کردستان و بعد با خود دولت شوروی و با پشتیبانی که از مقامات بین‌المللی نسبت به ایران میشد، این امر را فیصله بدهد و وسیله خروج قوای شوروی را از ایران فراهم بیاورد و به غائله آذربایجان خاتمه بدهد.
گمان میکنم در مذاکرات دیروز تذکر دادم که
