روایت‌کننده: آقای دکتر کریم سنجابی
تاریخ مصاحبه: شانزدهم اکتبر ۱۹۸۳
محل مصاحبه: شهر چیکو- کالیفرنیا
مصاحبه‌کننده: ضیاءالله صدقی
نوار شماره: ۵
ادامه مصاحبه با آقای کریم سنجابی در روز یک‌شنبه بیست‌وچهارم مهر ۱۳۶۲- برابر با شانزدهم اکتبر ۱۹۸۳ در شهر چیکو- ایالت کالیفرنیا، مصاحبه‌کننده ضیاء صدقی.
ج- صحبت دیروز ما به پایان حکومت رضاشاه و ورود قوای متفقین به ایران رسید. دیکتاتوری رضاشاه خلاء عظیمی در مملکت از لحاظ احزاب و شخصیت‌های سیاسی و رهبران فعالی که مورد توجه و قبول عامه مردم باشند، به وجود آورده بود. شاید بد نباشد در اینجا به بعضی از فعالیت‌های حزبی که در آغاز دوره رضاشاه کم و بیش میشد اشاراتی بکنیم که بعد آن فعالیت‌ها به کلی متوقف ماندند. در ابتدای کار رضاخان و پس از جنگ‌های بین‌الملل اول و تخلیه ایران از نیروهای انگلیسی باقی مانده‌های احزاب سابق به فعالیت افتادند و در حالی که رضاخان قدرت را در دست داشت و وزیر جنگ بود و نخست‌وزیر بود و حتی در اوایل دوره سلطنتش آثاری از این احزاب موجود بود.مهم‌ترین حزبی که از ابتدا وجود داشت، حزب معروف به اجتماعیون عامیون یا سوسیال دموکرات باقی ماندگان حزب دموکرات قدیم بودند که بر اثر تحولات فکری و عقیدتی دنیایی و پیدایش رژیم سوسیال دموکراسی در آلمان و انقلاب شوروی به این اسم جدید نمودار گردید و خود را دارای یک ایدئولوژی سوسیالیستی نشان میداد و افرادی از همان حزب سابق دموکرات و عده‌ای از عناصر حزب اعتدال مثل سیدمحمدصادق طباطبایی هم به آنها پیوستند و یک گروه متشکل به وجود آوردند که تا حد زیادی هم مورد توجه مردم بودند، به‌ویژه که در آن دوره چهارم مجلس
