برگه:Karimsanjabi.pdf/۱۶۶

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده‌است.
سنجابی (۱)
– ۱۴ –

در اوایلش من آزاد شدم. چند ماه بعد حکومت زاهدی سقوط کرد و آقای علی امینی هم که عاقد قرارداد و وزیر دارایی او بود به عنوان سفیر ایران به واشنگتن فرستاده شد. بعد از سقوط زاهدی حکومت دیکتاتوری فردی شاه علنی و آشکار شد.

بعد از زاهدی اگر درست خاطرم باشد و اشتباه نکنم برای مدت موقتی حسین علا نخست‌وزیر شد و بعد از او دکتر اقبال به نخست‌وزیری رسید و چندین سال نخست‌وزیر گوش به فرمان بود. در دوران نخست‌وزیری اقبال بود که جلوه‌گری‌ها و ظاهرسازی‌های شاه آغاز شد و دست به تشکیل دو حزب دروغی و ساختگی دولتی ملیون و مردم زد. حزب اکثریت ملیون که باید اقبال اداره‌کننده و رهبرش باشد و حزب به ظاهر اقلیت مردم که با امیر اسدالله علم بود. روابط آمریکا و دولت ایران در این موقع بسیار خوب بود. با سر کار آمدن حکومت زاهدی بلافاصله قریب پنجاه میلیون دلار در اختیار دولت او گذاشتند و در چند سال اول، در همان دو، سه سال اول مجموعه‌ی کمک‌هایی که دولت آمریکا به ایران کرد قریب به پانصد میلیون دلار رسید که برای آن زمان وجه بسیار قابل توجهی بود.

س- اینجا که صحبت از وجه و کمک آمریکا فرمودید من به یاد مطالبات ایران از دولت شوروی افتادم. ما تقریباً بعد از جنگ بین‌الملل دوم دو بار، دو بارش را من به تحقیق اطلاع دارم و تاریخشان را هم همین جا دارم، از طرف مقامات دولت ایران از دولت شوروی تقاضا شده بود که آن طلب دولت ایران را بپردازند ولی آنها تقریباً بی‌اعتنایی به این درخواست دولت ایران کردند و زمان دکتر مصدق هم یک چنین تقاضایی شده بود که البته ندادند ولی بعد در زمان زاهدی دادند. ولی حزب توده در همین دوران اخیر جزوه‌ای منتشر کرده بود به قلم آقای جوانشیر و در آن جا مدعی شده است که دولت شوروی می‌خواست که طلاها را به دولت مصدق تحویل دهد و مشغول مذاکره بود که در واقع کودتا انجام گرفت. من می‌خواستم ببینم اطلاعات شما در این مورد چیست؟

ج- سؤال خوبی است. در مسئله ملی شدن نفت و موضع‌گیری دولت شوروی نسبت به ایران …