برگه:Jalal al ahmad - khdmat va khyanat v1.pdf/۵۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

۲

روشنفکر خودی است یا بیگانه؟

۱) روشنفکر از نظر غربی و در غرب

اکنون بجاست که سراغ خود غربی (فرنگی و امریکایی) برویم که روشنفکری را به معنی جدیدش به دنیا داده. یا دست‌کم مدعی چنین دهشی است. و ببینیم که او خود روشنفکر را چگونه معنی می‌کند و او را که می‌داند و چه حد و حصری برایش قائل است و چه تکالیف و وظایفی. این کار دست کم دو حسن دارد. یکی این که سنگها را در اول کار وا می‌کند و حدود تعریفها را در حوزهٔ گسترده‌تری از امکانات طرح می‌کند. دیگر این که کمک می‌کند به روشن شدن وجوه امتیاز یا اختلاف روشنفکر ایرانی فارسی زبان، باروشنفکر غربی (با هر زبانی که دارد).

نخست سراغ فرهنگها برویم. «فرهنگ آکادمی فرانسه» چاپ ۱۹۳۵ می‌نویسد:

«روشنفکر به کسانی گفته می‌شود که به کار گرفتن فکر و هوش در زندگی ایشان مسلط بر دیگر امور است. به این معنی یک روشنفکر