۱
«روشنفکر» چیست؟ کیست؟
۱) «روشنفکر» چیست؟
«روشنفکر» تعبیری است که نمیدانم کی و کجا و چه کسی آن را بهجای «انتلکتوئل»[۱] گذاشته. و این البته که ما بازائی است غلط. ولی مصطلح شده است. پس بگوئیم یک «غلط مشهور». وناچار مجاز. نمیخواهم بگویم که چون یک نامگذاری غلط داشتهایم – یعنی چون یک مفهوم غلط ذهنی داشتهایم – ناچار غلطهای دیگر وغلط کاریهای دیگر در عالم خارج به دنبال آن حادث شده. یا در دنبال یک اسم عوضی – مسما هم عوضی از آب در آمده. ولی آنچه در همین قدم اول روشن است اینکه «روشنفکر» را به عنوان ترجمهٔ «انتلکتوئل» به ما تحویل داده اند. و چون ترجمهٔ دقیقی نیست ناچار هدایت دقیقی هم به چیزی در آن نیست. و چون تکلیف خود این مفهوم تاکنون معلوم نبوده است عجبی نیست اگر تکلیف آنکه چنین مفهومی به او اطلاق میشود نیز معلوم نباشد. به این طریق یک نکتهٔ دیگر هم روشن میشود و آن اینکه اگر بخواهیم تکلیف بحث روشن
- ↑ Intellectue