برگه:HekmatSoqratAflaton.pdf/۹۳

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
–۸۹–

چون نمیخواهم پردردسر بدهم کیفیت مجلس‌سازی را در این کتابها و گفتگوهائی را که اهل مجلس میکنند متعرض نمیشوم همینقدر خاطر نشان میکنم که از خواندن آنها گذشته از تمتع ادبی نکاتی بر خواننده معلوم میشود از وضع زندگانی یونانیها و اینکه چه اندازه بعضی از مذاکرات اهل آنزمان بیربط بوده و سقراط زحمتها میکشید تا بر هم صحبتان خود معلوم کند که مقصود از تعریف چیست کلی و جزئی چه تفاوت دارد، نتیجه با مقدمه چه مناسبت باید داشته باشد مادی و معنوی و مجرد و مقید و ذاتی و عرضی و جوهر و عرض باهم چه فرق دارند نیکی و بدی یعنی چه سود و زیان و صلاح و فساد کدام است صلاحیت و عدم صلاحیت اشخاص در کارها چگونه است. ضمنا بوئی برده میشود از اینکه عقیدهٔ سقرط در باب تحصیل علم و کسب فضیلت چیست و شاید بتوان استنباط کرد که هرچند این کتابها متعلق بجوانی افلاطون است همان وقت متوجه بامر «مُثل» که عقیدهٔ اختصاصی اوست بوده است و از این پس در آن باب گفتگو خواهیم کرد.

یکی دیگر از این کتابها موسوم است به «ایون» و گفتگوی سقراط است با کسیکه راوی اشعار همر است. در این کتاب اصل مقصود این است که معلوم شود که شعر چنانکه آن زمان تصور میکردند فنی و صنعتی مانند طبابت و معماری نیست بلکه مضامین بشاعر الهام میشود و شعری پسندیده است که شاعر از روی شور و بیخودی بسراید.

یکی دیگر کتاب کراتولس است که گفتگو در الفاظ است و چنین مینماید که در این مکالمه افلاطون چند منظور داشته است یکی دست انداختن کسانی که در الفاظ تحقیقات بی‌معنی میکنند و یا اشتقاقات