برگه:هم‌آهنگی موسیقی روح‌الله خالقی.pdf/۱۲

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۳

در ثانیه بیشتر و صدای آن زیرتر میشود.

۲ – هر چه سیم بیشتر کشیده شده و از دو طرف محکمتر بسته شود صدای آن زیرتر و بعکس هر اندازه شل‌تر باشد صدای آن بمتر میشود.

۳ – هر چه سیم نازکتر باشد صدایش زیرتر و برعکس هر قدر کلفت‌تر باشد صدایش بمتر خواهد بود.

اینک اگر سیمهای ویولن را با ویولن‌سل مقایسه کنید می‌بینید که چون تارهای ویولن کوتاهتر و محکمتر و نازکتر است صدای این ساز زیرتر میباشد و بعکس چون تارهای ویولن‌سل بلندتر و شل‌تر و کلفت‌تر است صدای آن هم بم‌تر است. همین مقایسه را میتوان بین ویولن سل و کنتر باس نیز بعمل آورد.

تا اینجا صحبت از سیمهائی کردیم که بدون لمس کردن انگشتان یا باصطلاح موسیقی بحالت دست باز بارتعاش میآمدند. اکنون به‌بینیم همانطور که روی سازها معمول است موقعی که انگشت‌های دست چپ نوازنده سیمها را لمس میکند چه خواهد شد. البته قواعد سه‌گانه‌ای که پیش گفتیم کلیت دارد و در اینجا هم صادق است.

اینک سیمی را که از دو طرف محکم بسته شده با آرشهٔ ویولن یا بوسیلهٔ دیگری بحرکت میآوریم و با انگشت یا پر، درست نقطهٔ وسط آن را لمس میکنیم بدون اینکه انگشت را زیاد فشار دهیم. در این موقع ملاحظه میکنیم که تار مورد آزمایش دو قوس در بالا و دو قوس در پائین تشکیل میدهد و نقطه‌ای که انگشت گذارده‌ایم بیحرکت مانده است. این نقطهٔ ثابت را در اصطلاح فیزیک گره و هر یک از قوسها را شکم نامند. بنابراین موقعی که سیم بحالت دست باز نوسان میکرد دارای یک شکم بود