که در کابینه او وزیر فرهنگ بوده در صفحه ۲۱۰ – ۲۰۹ کتاب خاطرات و خطرات تألیف خود در این باره چنین گوید: «ناصرالملک مردی جا افتاده شاگرد مدرسه اکسفورد و طرف توجه انگلیس نشان محترمی هم از انگلیس دارد چون در اکسفورد تحصیل کرده است نمیتواند تصمیم بگیرد ۱۴ ذیقعده نزدیک غروب شاه وزراء را احضار فرمودند جمله آخر این که بروید پی کارتان مرخص شدیم ناصرالملک در اطاق حاجب‌الدوله حبس شد وزراء در اطاق امیر بهادر توقیف معلوم شد علاءالدوله هم در آبدارخانه توقیف است و محکوم باعدام عضدالملک برای حفظ او در آبدارخانه منتظر عفو ملوکانه است[۱] به امیر بهادر گفتم ناصرالملک نشانهائی از دولت انگلیس دارد و بسراغ او خواهند آمد خوبست کار بآنجا نکشد گفت صنیع‌الدوله هم به من گفت معطل کار علاءالدوله و در محظور عضدالملکیم برای ناصرالملک خطری نیست چیزی از شب نگذشته بود که چرچیل (مراد از این چرچیل: جرج پرسی چرچیل است) تشریف آوردند شرفیاب شدند چرچیل بشاه گفته بود ما باید تقصیر ناصرالملک را بدانیم علاءالدوله و ناصرالملک مرخص شدند وزراء با ناصرالملک بمنزل او رفتیم مقرر بود که سحر بفرنگ حرکت کند ناصرالملک سحر مصحوب نماینده از سفارت انگلیس حرکت کرده».
ادوارد برون در کتاب انقلاب ایران تألیف خود در این باب چنین گوید: «شاء هیأت دولت را که روز پیش استعفاء داده بود بقصر احضار و ناصرالملک نخست‌وزیر را زندانی و زنجیر کرد و با مداخله و اعمال نفوذ سفارت انگلیس ناصرالملک از سرنوشتی که در انتظارش بود رهایی یافته باروپا فرار کرد و همین طور در انگلستان میزیست در اینمدت هر قدر بوی اصرار میشد که بایران بازگردد از آمدن دریغ میداشت تا اینکه در سال ۱۳۲۷ ق. پس از فتح تهران و خلع محمد علیشاه او هم به تهران بازگشت».
احمدخان ملک ساسانی در کتاب (یادبودهای سفارت اسلامبول) راجع باین موضوع از قول شاه مخلوع (محمد علیشاه) چنین گوید: «در دنباله این صحبت شاه مخلوع گفت وقتیکه کشیکچی‌باشی را با مختارالدوله فرستادم ناصرالملک را بگیرند و بحضور بیاورند با چادر و چاقچور و پیچه می‌خواست فرار کند در حال با این قیافه در کالسکه گذاشتندش و بحضور آوردند من خنده‌ام گرفت عکاس خواستم که پیش از آنکه طناب بگردنش بیندازند عکسی با این قیافه بردارد عکاس مشغول برداشتن عکس بود که چرچیل از طرف وزیر مختار انگلیس آمد و گفت که ناصرالملک دارای بزرگترین نشان دولت انگلیس است مرخصش بفرمائید باروپا برود».
ناصر الملک که از اواخر سال ۱۳۲۵ قمری در اروپا بود در سال ۱۳۲۸ قمری بدستیاری و اشاره انگلستان از طرف مجلس شورای ملی به نیابت سلطنت ایران بجای علیرضاخان قاجار عضدالملک متوفی در ۱۷ رمضان ۱۳۲۸ ه. ق. گزیده شد و در تاریخ ۱۲ صفر ۱۳۲۹ قمری او را با سلام و صلوات بتهران وارد کردند و تا سال ۱۳۳۲ ق. برابر با ۱۲۹۲ خ. نائب السلطنه بود پس از اینکه احمدشاه بسن بلوغ رسید و زمام امور را در دست گرفت و تاجگذاری کرد ناصرالملک هم رهسپار اروپا گردید و تا سال ۱۳۰۵ خورشیدی (برابر با ۱۳۴۵ ق.)
- ↑ میرزا احمدخان علاءالدوله داماد عضدالملک بوده.
