سرپرستی فرخ سیر میرزا نیرالدوله پسر چهل و پنجم خود که بحکومت همدان منصوب شده
 |
بود تعیین و روانه نمود (روضةالصفاء نیرالدوله را فرزند چهل و پنجم و ناسخ‌التواریخ فرزند چهل و هفتم فتحعلیشاه ذکر کرده و منتظم ناصری نام او را فرخ میرزا ثبت نموده، در صورتیکه فرخ میرزا غلط و فرخ سیر میرزا درست است) قائم مقام در اوائل جنگ دوم روس و ایران (۱۲۴۱–۱۲۴۳ ق.) دوباره داخل در دستگاه نائب‌السلطنه شده و مشیر و مشاور او میشود و در سال ۱۲۴۱ ق. با دختر نهم فتحعلیشاه، بنام گوهر ملک خانم، معروف بشاه بی‌بی، خواهر اعیانی عباس میرزا نائب السلطنه ازدواج نمود. درباره این ازدواج در نامه‌ای که به یکی از بستگان خود مینویسد چنین گوید:
| (به حیرتم که خدا راضی و عمل مقبول | محمد و علی و اهل بیت ناراضی[۱]) | |||||
در دورهٔ قاجاریه تعداد زیادی از وزارتخانه‌ها و ادارات، تابع وزارت دربار اعظم بوده مثلا امین‌السلطان علاوه بر وزارت دربار دارای ۳۳ شغل دیگر که وزارت دارائی یکی از آن مشاغل بوده و از آن جمله نیز یکی هم نسقخانه مبارکه بوده است. من نفهمیدم که آوردن صفت مبارکه در آخر کلمه نسقخانه که کارش سر بریدن – دماغ و گوش و بینی و زبان بریدن و غیره و غیره از این قبیل بوده برای طرف چه مبارکبادی داشته که مبارکه را در آخر کلمه نسقخانه اضافه میکردند.
در سال ۱۲۴۱ ق.، که بتحریک دیگران و نادانی و بی‌اطلاعی زمامداران امور این مملکت از اوضاع دنیا، قرار شد که جنگ بین ایران و روس در گیرد و برنامه این بود که ایران مغلوب و منکوب گردد. پیش از آغاز جنگ از قائم مقام هم مشورت شد، او از روی اطلاعات
- ↑ گوهر ملک خانم نخست زن محمد امین خان قاجار نسقچی‌باشی بود، محمدامین خان قاجار پسرخاله عباس میرزا نائب‌السلطنه، پس از درگذشت پدرش محمد حسن خان قاجار نسقچی باشی، در سال ۱۲۴۵ ق.، به ناخوشی وبا، بجای پدر خود نسقچی‌باشی شد. شغل نسقچی‌باشیگری عبارت بود از امور مربوطه بانواع و اقسام تنبیهات بدنی و بریدن دست و پا و گوش و بینی، ریاست بر میرغضبها، پاره کردن شکم و کور کردن چشم و سر بریدن و دار زدن و این قبیل کارها در اداره نسقچی‌باشی بوده است. و پس از آنکه از او مطلقه شد زن میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام گشت و پس از قتل قائم مقام در اوائل سال ۱۲۵۱ ق. گوهر ملک خانم بعقد سید صدرالدین تبریزی در آمد. و از هیچ کدام فرزندی نیاورد.
