او، در خمره هائی که در خانه‌اش چال کرده بود، دست یافت و بآن قانع شد.
محمد حسن خان اعتمادالسلطنه در یادداشتهای (خطی) روزانه خود راجع باو چنین مینویسد: «دوشنبه ۱۹ رجب ۱۳۰۵: حاج ابوالحسن صنیع‌الملک که در ابتداء تفویض باغات بمن چهارده سال قبل فقط بنائی بود بواسطه من متجاوز از پنجاه هزار تومان مداخل کرد و کم‌کم معمارباشی و صنیع‌الملک شد فی‌الواقع معمار قابلی بود دیشب در سن شصت سالگی تقریباً بمرض حصبه درگذشت دولت[۱] طمع به پول او دارند خانه او را مهر کردند». و نیز مینویسد: «یکشنبه دهم شعبان ۱۳۰۵ قمری: شنیدم از اموال حاجی ابوالحسن معمارباشی چهل و پنج هزار تومان (به پول امروزی متجاوز از ده میلیون ریال)[۲] بجهت شاه آوردند خدا عالم است که قسمت امین‌السلطان چقدر بوده است».
ابوالحسن حاج میرزا ابوالحسن خان ایلچی[۳] پسر میرزا محمد علی، از اهالی توابع اصفهان، و خواهرزاده حاج ابراهیمخان اعتمادالدوله شیرازی، صدر اعظم آغا محمدخان و فتحعلیشاه بوده و پدرش، در عهد کریم خان وکیل، به سررشته داری سپاه مامور بود. حاجی میرزا ابوالحسن خان بواسطه بستگی به اعتمادالدوله، در زمان
 |
میرزا ابوالحسن‌خان ایلچی |
صدارت او، مدتی حاکم شوشتر بود و بعد از گرفتاری و کشته شدن صدر اعظم و بستگانش به هندوستان رفته و در حیدرآباد دکن توقف نمود، و در سلک ندمای نظام حیدرآباد در آمد، و درباره وی حقوقی هم بر قرار گردید، سپس بایران بازگشت و در شیراز به منصب یساولی حسینعلی میرزا فرمانفرما تعیین شد؛ و چون شغلش زیاد آبرومند و مهم نبود چیزی نگذشت که از آن شغل کناره کرده به اصفهان نزد حاجی محمد حسینخان امین‌الدوله اصفهانی، که داماد حاجی ابراهیم خان اعتمادالدوله و شوهر دختردایی او بود آمد و بوسیله امین‌الدوله ترقی کرد و ثروتی بهم زد، و همینکه، در سال ۱۸۰۹ میلادی برابر با ۱۲۲۴ قمری، فتحعلیشاه مصمم بفرستادن
- ↑ شاه.
- ↑ مظنه لیره در سال ۱۳۰۵ ه. ق. ۳۴ ریال بوده و اکنون در بازار ۷۸۰ ریال ارزش دارد بنابراین ۴۵ هزار تومان به پول امروز میشود ۱۰۳۲۳۳۰۰ ریال.
- ↑ این کلمه ترکی است و به رسول و فرستاده پادشاه به نزد پادشاه دیگر اطلاق میشد و در زمان سلاطین صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه تا زمان سلطنت مظفرالدینشاه نیز استعمال این کلمه معمول بود و بنمایندگان سیاسی ایران که خارج فرستاده میشدند و یا به نمایندگان دول خارجی که بایران اعزام میگردیدند گفته میشد پس در این مورد ایلچی نماینده سیاسی – وزیر مختار و سفیر است و ایلچی کبیر سفیر کبیر بوده است.
