✡✡✡
تا در سال ۱۳۱۲ که مؤلف در اصفهان بحال تبعید و بازداشت معکوم بود، مختصری در تحوّل زبان فارسی و چگونگی تحوّلات زبان از عهد باستان تا امروز و حالات نثر پهلوی و دری و تبدّلات طولانی این زبان بمجلهٔ «باختر» داده شد، و در سال ۱۳۱۳ در طهران توقف صورت گرفت و بلیهٔ مذکور مندفع گردید و سال بعد بمؤلف از وزارت فرهنگ اشارت رفت که در دانشسرای عالی چند ساعتی درس بگوید ـ در یکی از آن ساعات برای نخستین مرتبه، علم «سبک شناسی» در ذیل عنوان «تاریخ تطور و تحول نظم و نثر فارسی» بطریق جزوه القاء شد و چند سال متوالی این حالت دوام یافت.
در سال ۱۳۱۶ وزارت فرهنگ مصمم گردید که برای دورهٔ دکتری ادبیات زبان فارسی فکری بیندیشد ـ و بالاخره قرار بر این شد که مدت دو سال دروس دورهٔ دکتری تدریس شود ـ و صواب دیده آمد که تاریخ تطوّر و تحوّل نظم و نثر فارسی که در دانشکده نتیجهٔ خوبی داده بود و باختصار تدریس می شد، مفصلتر آموخته شود و دو دوره نیز افتخار این دروس بطریق جزوه دادن بمؤلف بخشوده آمد.
در ۱۳۱۸ شمسی، وزارت فرهنگ چنین صواب دید که سبکشناسی را کتابی خاص تدوین و تصنیف گردد و برای این دروس نظم و نسقی تازهتر و ترتیبی سهلتر نظر گرفته شود و کتابی ساخته شود که عموم اهل فضل بویژه دانشجویان دانشکدهها بخوانند و دورهٔ دکتری را نیز بکار آید، و حقیر بیبضاعت برای این خدمت بزرگ نامزد گشت و مقرر فرمودند که نثر و نظم هر یک جداگانه مورد بحث و تحقیق قرار گیرد و نثر بر نظام مقدم داشته آید. حقیر که فرصت و توفیق انجام چنین خدمت بزرگی را همواره آرزو داشت از جان بدین خدمت میان بست و بتوفیق خالق یکتا در ظرف مدت دو سال سه جلد کتاب «سبکشناسی» که خلاصه و نقاوهٔ سی سال تلمّذ و تتبع و بررسی و مطالعه و تدریس بود با شوق وافر و رنج و زحمت متکاثر بدین نظم و نسق بپرداخت و بجامعهٔ پارسیزبانان پیشکش ساخت.
✡✡✡
۱۱-قاعدهٔ سبکشناسی: سبکشناسی علمی است که در نتیجهٔ ترقی زبان فارسی و توجه دولت و مردم بنشر و ترویج این زبان درین چندسال آخر موجود گردید و نمونههای