TVA خاطرات و خطرات یا سوهانی که انگلیسها از خیالات شما دارند نمیتوانیم قبول کنیم و هما نشب بمنزلی که پارسال در موقع آمدن بشیر از آنجا منزل کرده بود رفت در باب مذاکرات کاپیتان ارنانگرین از براویشی سؤال کردم چیزی نمیدانست. ناصر دیوان قطعا و سايرين يقيناً اقدامی برضد دولت انگلیس نخواهند کرد. تلگرافجی انگلیسی که یکنفر ارمنی است و مگردیچ نام دارد و در کازرون از شیطانها است. که همیشه حکومت کازرون و ژاندارمها و ناصر دیوان در این سال اخیر تغییر او را خواسته اند و من ايداً براپورتهای او اعتماد ندارم معهذا تحقیق میکنم امروز هم به بر اوبتی تأکید کردم قدغن کند ژاندارمها ابداً از این اظهارات نکنند و خودم همینامی دیوان و خوانین دشتی و دشستان قبل از زیارت تلگراف اخطار کردم که در اسکات مردم سعی کنند. چون قنسول انگلیس امروز صبح نزد من آمده و همین اظهارات را کرد او را مطمئن کردم که این مطالب صحت ندارد. برعکس میان مردم شهر این زمزمه است که و اسموس خوب است بشهر بیاید و در شهر منزل کند. مبادا او را هم مثل قنسول بوشهر بی خبر ببرند. ملاحظه بفرمائید افکار چقدر مشوش است . در هر حال خاطر اولیای دولت آسوده باشد که در فارس از اینگونه اقدامات که احتمال دادهاند نخواهد شد . بود اما در اینکه تمام مردم اعلی درجه افسردگی را از قضیه بوشهر و بندر ریگ دارند هیچ شبهه ای نداشته باشید. اگر افکار این مردم محل ملاحظه است. شروط عقل اصلاح این افکار است. در ضمن این مذاکرات امروز با قنسول انگلیس گفتم که ابدا احتمال حدوث حادثه و رفتاری نمی دهم. در بوشهر هم صلاح نیست قشون بیاده نمایند زیرا که ممکن است پیاده کردن قشون تازه اندازه ای سباب تحريك بشود که اختیار از دست اولیای امور برود. مسئله سوزاندن اوراق قنسولگری را نمی فهمم لابد در قنسولگری چیزی که موهم اخلال بی طرفی یا روابط دوستی با ایران باشد نخواهد اما در باب اتحاد، من با آن خیالات مکرر در تبریز و شیراز بحضرات ، انگلیسهای گفته ام که و ایرانی و طرفدار مصالح ملت هستم. آلمان و انگلیس دروس را نمیشناسم و اگر روزی بنا باشد مجبور شوم بر خلاف ملیت خود رفتار کنم کناره خواهم جست. در اینصورت چطور ممکن است من بدون تعلیمات در کاری اقدام کنم که ضررش از شمال تا جنوب ایران را خواهد گرفت. در نظر من اقدامات خود انگلیس در این موقع که آتش دنیا را گرفته و احکام حجج اسلام همه جا منتش است. زودتر مردم جاهل ایران را تهییج خواهد نمود. در چنین موقع که بعضی اوراق بزیان اردو و غیر را مخل بی طرفی بدانند و فریاد گشند تعجب نیست. بنده از مردم وطنخواه گرمسیر خیلی ممنونم که در این موقع بداد و فریاد قناعت کرده اند، خود انگلیس از هر کس از حال مردم گرمسیر بهتر آگاه است و میداند که آنها در دفاع وطن خود از دولت خارج و اهمه ندارند پس در اینصورت نباید کاری کرد که به رگه تعصب این طوایف بر خورد اما در باب اسلحه که به بوشهر و محمره وارد شده است . بنده همینقدر میدانم که پارسال ژاندارمها مقداری اسلحه به شیراز آورده اند البته اولیای دولت بهتر میدانند و اگر تحقیقاتی هست باید از گمرك كرد، از خیالات سوئدیهاهم بنده هیچ اطلاعی ندارم در مسأله قدغن به تلگرافخانه اختیار با اولیای دولت است اما من اینطور جلوگیریها را بد میدانم بالاخره مردم از اظهار یا قدام دست خواهند زد و از تظلم به نمرد خواهند پرداخت معهذا عرضی یکنم ارائة أحكام جهاد بتوسط و اسموس در کازرون باز از سیاستهای تلگرافچی آنجاست زیرا که این احکام عالمگیر است والان دو سه ماه است که ناقلی سر هر بازار است عمده اینست که از مردم تحريك فکری نشود حرف در دهان زیادزده میشود جلوگیری از تلگرافات چه مصرف خواهد داشت قاصد و مکتوب را چه خواهیم کرد بعقیده بنده جلو حرف را نباید گرفت که اقلا مردم بحرف خالی خوش بشوند و بغض نکنند. سید حسن حبل المتين هم مثل سایرین یکنفر از افراد است و در نظر
1. Pravitz
