سرآغاز
تهران که بیشتر از یک قرن و نیم است مرکز و پایتخت ایران گردیده قاعدتاً بایستی اطلاعات تاریخی و جغرافیائی کاملی از این شهرستان و بخشهای تابعه آن در دست باشد ولی کتبی که تا کنون در این موضوع تدوین و منتشر شده آنطور که باید اطلاعات لازمه را در اختیار نمیگذارد، و بیشتر اقتباس و نقل و قول از آثار نویسندگان چندین قرن پیش است که در اطراف ری مدارکی باقی گذارده‌اند.
اینجانب که علاقه مخصوصی بجغرافیای کشور خود داشته و دارم و تمام کشور ایران را چند مرتبه گردش کرده‌ام، چه در مأموریتهای رزمی و چه هنگام شناسائی مرزها و محورها یا در فرصت‌هائیکه در توقف ممتد استانها حاصل میشد از مشاهدات خود یادداشتهائی جمع‌آوری نموده‌ام که اگر عمری باقی بود و فرصتی بدست آمد در تنظیم و تدوین جفرافیای کامل ایران اقدام خواهم نمود.
و چون اصلا تهرانی (و از اولاد امامزاده سید محمد ولی که بقعه آن بزرگوار در درکه و نسل پنجم امام چهارم است) هستم مدتها بود که اطلاعات لازمه را جمع‌آوری میکردم، کتب قدیم و جدید را بررسی نموده و برای بدست آوردن اطلاعات بیشتری بکلیه وزارتخانه‌ها، کتابخانه‌ها و دانشمندان مراجعه کرده و از محضر کلیه معمرین مخصوصاً مرحوم مهندس بغابری کسب فیض نمودم، معهذا آنطور که منظود نظر بود نتیجه بدست نیامد، بنابراین تا آنجائیکه میسر بود اطلاعات در اطراف شهر ری و تهران قدیم و جدید را جمع‌آوری و در دسترس خوانندگان عزیز میگذارم، باشد که دانشمندان و اهل تحقیق نگارنده را بنقائص و اشتباهات آن آگاه نمایند تا در چاپ آینده کتابی جامع و بی‌نقص تقدیم هموطنان عزیز شود.
موضوع کتاب
در این کتاب چنانکه اسم او مینماید از جغرافیای تاریخی تهران بحث میشود. بدواً در نظر بود، موافق ادوار گذشته مباحث این کتاب به بخشهای مختلفه تقسیم و شرح هر دوره جداگانه تشریح شود ولی جون تاریخ ری، تهران، مهران و شمیران پیوستگی کاملی بهم نداشتند، لذا به بیان کلیاتی از ری و تهران قدیم اکتفا نموده و درمورد تهران کنونی، مخصوصاً از زمانیکه پایتخت سلاطین قاجایه گردید مطالب بیشتر و مشروح‌تری در اختیار خوانندگان گذارده میشود.
