برگه:تاریخ ملل قدیمه مشرق - چاپ اول.pdf/۱۵

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۱
 

می‌باشد برای دواب علف می‌رویاند) و باقی سرود نیز از همین قبیل مضامین است.

وضع مصر   مصر به واسطهٔ این رود بابرکت که هر سال آن را سیراب می‌کند یکی از بهترین ممالک حاصلخیز روی زمین محسوب می‌شود. در زمستان که آب نیل برمی‌گردد اراضی مصر تماماً در خرمن‌ها و چمن‌های سبز باصفا مستور است. گندم در آنجا به قدری زود عمل می‌آید که در سال دو مرتبه بلکه سه مرتبه می‌توان غلّه‌کاری نمود و حاصل برداشت. در زمین‌های مرتفع که بعد از طغیان نیل خشک می‌شود گندم و جو و قسمی ارزن می‌کارند. باقلا و خلّر و عدس هم طبیعتاً به عمل می‌آید. اراضی پست که بعد از بازگشت آب نیل در حالت رطوبت می‌ماند مرتع می‌شود و گاو و بز و قاز در آن مراتع می‌چرانند و می‌پرورانند. در دریاچه‌های واقع در کنار نیل مرغابی و مرغ ماهی‌خوار و مرغ سقّا و یک قسم مرغابی که هم پا و هم نوک آن دراز است و پر و بال آن سفید و سرش سیاه و موسوم به ایبیس می‌باشد فراوان است. در این دریاچه‌ها گیاه‌ها می‌روید که مخصوص مصر است مثلاً در مرداب‌های دلتا گیاهی یافت می‌شود که آن را پاپیروس می‌نامند. این گیاه مثل نی ساقه‌های دراز نازک دارد. در قدیم قسمی مقوّا از آن می‌ساختند و روی آن چیز می‌نوشتند (پاپیروس لغتی است یونانی و فارسی آن پیزُر می‌باشد و پیزُر در ممالک ما بسیار یافت می‌شود). گیاه دیگر که بیشتر در مصر علیا می‌باشد و سه قسم است سفید و آبی و قرمز. سفید و آبی آن میوه‌ای دهد شبیه به خشخاش که دانه‌های ریزه دارد و قرمز آن را ثمری است شبیه به خانهٔ مومی که زنبورعسل می‌سازد و در هر سوراخ آن دانه‌ای باشد به قدر هستهٔ زیتون و این دانه‌ها مأکول است