برگه:تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، جلد اول.pdf/۷۷

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
سقوط دولتهای گرجستان، قفقاز، ارمنستان

«خرم شهر» از طرف «شیخ خزعل خان» پذیرائی بسیار شایانی از شاه بعمل آمد و شاه عصر همانروز ورود ببصره بسوی بغداد حرکت کرد و در ۵ رمضان در کربلا و در ششم آنماه بنجف رفت و در دهم ماه از بغداد بطرف «خانقین» حرکت نمود و در ۱۵ رمضان وارد تهران شد.

جواب و سئوالهای دولت ایران با مسکو که قبلا شرح دادیم ازین تاریخ شروع شد و بالاخره بانجمن اتفاق ملل مراجعه گردید و انجمن مزبور در تاریخ ۲۶ و ۲۸ رمضان در لندن تشکیل شد و مسئلهٔ درخواست ایرانرا (که تقاضا کرده بود از انجمن اتفاق ملل که روسها را بتخلیهٔ ایران و پرداخت غرامات و خسارات وارده وادارد و یادر بیرون کردن روسها از ایران بایران کمک نماید) با حضور وزیر خارجهٔ ایران مورد بحث قرار داد ولی نتیجه‌ای گرفته نشد و گفت چون خود دولت ایران مستقیماً بادولت روس داخل مذاکرات شده باید منتظر گردیده دید چه خواهد شد.

درین احوال روزنامه‌های فرانسه که از چندی باینطرف مدام بسیاست انگلیس در ایران تاخت میآوردند، اینموقع بیش از پیش جلو قلمرا رها نموده و یکصدا دوای درد را در فسخ عهدنامهٔ ۱۲ ذیقعدهٔ ۱۳۳۷ که بین ایران و انگلیس بسته شده بود میدیدند.

روزنامه «ماتن» در ۱۳ رمضان ۱۳۳۸ (۲ ژوئن فرنگی) مقاله‌ای چاپ و با کمال سختی مسئلهٔ ملتجی شدن ایرانرا بانجمن ملل انتقاد نموده نوشت: «قبل از آنکه تقاضانامهٔ وی (وزیر امور خارجهٔ ایران) مورد توجه گردد هیئت مجریهٔ انجمن اتفاق ملل باید تحقیقات نمایند که وزیر خارجه تا چه اندازه نمایندهٔ دولت ایران است و دولت ایرانهم تا چه درجه نمایندهٔ عقاید عمومی ملت ایران است!».

روزنامه‌های دیگر هم خیلی هیاهو کردند و عموماً یکتا چاره را در آن دیدند که دولت انگلیس عهدنامه‌ایرا که تازه با ایران بسته است ابطال و نسخ کند.

در خود انگلستانهم عدم رضایت و انتقاد جراید از سیاست دولت انگلیس در مسائل آسیای وسطی مشهود گردیده بود.

شاه وارد ایران شد و روزبروز خطر بالشویک در قطر شمالی ایران قوت میپذیرفت. و افکار عمومی ایران یکپارچه بر ضد قرارداد و بر ضد اقامت قشون انگلیس در ایران علنی‌تر و شدیدتر میشد و علمدار این جنبش سیدحسن مدرس بود.

۵۰