دولت ایران نیز از نظر اینکه زمینهٔ مذاکرات کنفرانس لوزان مربوط به قضایای شرق بود و باطراف و حدود ایران کشیده میشد بعلاوه قضیهٔ موصل و دعاوی واهی آشوریها و کندانیها و غیره بمیان آمده بود لازم میدانست که حق عضویت در کنفرانس نامبرده داشته باشد. بنابراین دولت ایران از دول متفقه در خواست نمود که عضویت ایران را بپذیرند.
ولی متفقین در جواب میگفتند:
نمایندگان دول بیطرف حق عضویت ندارند و کنفرانس مخصوص محاربین است و فقط اظهارات نمایندگان دول بیطرف اصغاء و استماع میشود از این رو حق رای ندارند. بهمین جهت هم دولت ایران را دعوت نکرده بعضویت او تن در ندادند در صورتی که در همین کنفرانس مشاهده میشد نمایندگان دولی که در جنگ هم شرکت نداشته و بیطرف بوده‌اند از قبیل اسپانی و سوئد و غیره را پذیرفته‌اند معهذا باز راضی بعضویت ایران در کنفرانس نامبرده نشدند.[۱]
حمایت دولت روس از ایران
روزنامهٔ نوبهار شمارهٔ ۱۷ مورخه ۲۶ جدی ۱۳۰۱
در این مورد چنین مینویسد:
اعتراضی چیچرین رفیق «چیچرین» رئیس هیئت نمایندگان ساویت یاد داشتی بکنفرانس لوزان تقدیم داشته و بر علیه ممانعت فرانسه و انگلیس از دخول دولت ایران در کنفرانس، پروتست نموده، اظهار میدارد که دولت ژاپون و ممالک اسکاندیناوی که هیچگونه منافعی در شرق ندارند نمایندهٔ آنها بکنفرانس لوزان دعوت شده است، ولی از حضور نمایندهٔ ایران که خود یکی از ممالک شرق نزدیک است ممانعت بعمل می‌آورند!
نوبهار: خبر فوق را آژانس مسکو بما داده است و ما خوشوقتیم که با وجود ممانعتهائی که در اطراف خود روسیه از طرف اروپائیان در مسائل عمومی کنفرانس لوزان موجود است معذلک دربارهٔ ایران ازین حس همدردی و اعتماد که خون گرم و صمیمی مشرقی را در شریان چیچرین و یارانش نشان میدهد مضایقت نمی‌نمایند.
روزنامهٔ مزبور سپس شرحی دربارهٔ فشار متفقین در کنفرانس لوزان بدولت ترک راجع بحقوق اقلیتهای مسیحی و حمایت جدی آنان از ایجاد کانون ارامنه و کلدانی‌ها و مقاومت «رضا نوری‌بیک» نمایندهٔ دولت ترک و خروج مشارالیه
- ↑ نقل از تاریخ آقای مکی ـ مهر ایران.
