اطریش را فراهم آورده بود، این بود که دولت انگلیس در این موقع از احساسات ضد روسی دولت اطریش استفاده کرده بآنها نزدیک شد و برای ترساندن روسها معاهده سال ۱۸۳۸ را با اطریش منعقد نمود. در حقیقت این معاهده بر ضد دولت روس و بعقیده خودشان برای جلوگیری از تحریکات آن دولت در ممالک آسیای مرکزی بود که مملکت ایران نیز یکی از آن ممالک میباشد.
سیاست این زمان دولت اطریش این بود که تا میتواند از دولت عثمانی برای نظریات سیاسی خود حمایت کند و موفقیت نظر سیاسی خود را هم در این میدید که با دولت انگلیس نزدیک باشد.[۱]
در این تاریخ دو نفر از عمال سیاسی دولت انگلیس محرک اصلی لرد پالمرستون وزیر امور خارجه انگلستان بودند، یکی وزیر مختار دولت انگلیسی مقیم دربار ایران سر جان مکنایل؛ دیگری ویسکنت پونسونبی[۲] وزیر مختار انگلیس مقیم دربار عثمانی این دو نفر، لرد پالمرستون را که در این تاریخ وزیر امور خارجه انگلستان بود مجبور نمودند که اقدامات جدی نموده از روسها جلوگیری نماید. سر جان مکنایل در فرستادن قشون بافغانستان عامل مهم شناخته میشود و ویسکنت پونسونبی هم سبب شد که کشتی‌های جنگی دولت انگلیس بدریای مدیترانه اعزام گردند،[۳] چونکه فرانسویها علناً از محمدعلی پاشا حمایت میکردند. در تاریخ انقلاب مصر در اینمورد عیناً چنین مینویسد:
«اعزام قوائی مرکب از قشون انگلیس و هندوستان بافغانستـان، دولت ایران را بجای خود نشاند و معاهدهٔ سال ۱۸۳۸ بین دولتین اطریش و انگلیس در حقیقت تهدیدی بود که بدولت روس شد. بالاخره این پیش‌آمدهای مؤثر و قطعی، روسها را متنبه کرد و فهمیدند حزم و احتیاط بمراتب بهتر از تهور و رشادت میباشد.»[۴]
ولی دولت انگلیس خوب فهمیده بود که در آسیا حریف دولت روس نیست.
- ↑ تاریخ انقلاب مصر تألیف پاتون جلد دوم صفحه ۱۵۲
- ↑ Viscount Ponsonby.
- ↑ کتاب فوق‌الذکر صفحهٔ ۱۵۳
- ↑ کتاب فوق‌الذکر صفحهٔ ۱۵۴
