برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۲).pdf/۵۴

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۴۳۸

هشتم – اخبار نامهٔ جنگ نوشتن مستر مکنیل بدون اینکه از دولت علیه آثار دشمنی و نقض عهدی ظاهر شده باشد.

نهم – ممانعت کردن دولت بهیهٔ انگریز از آوردن تفنگ ابتیاعی از مستر برجیس تاجر انگلیسی، مشار الیه مساوی سه سال و کسری است که مساوی بیست و پنجهزار لولهٔ تفنگ باستحضار دکتر ریاخ نویسندهٔ ایلچی دولت انگریز به امنای دولت علیه فروخته، قرارداد نمود که بوعدهٔ هشت ماهه تفنگرا به تبریز برساند و مبلغ سی هزار تومان از قیمت تفنگ بازیافت و قریب به پنجاه هزار تومان نیز از جماعت تجار ایران نقد و جنس قرض کرده به انگریز آمد و از دادن تفنگ و طلب مردم تعلل و تغافل ورزید. بنده خود هر چه در این باب با جناب لرد پالمرستون اظهار کردم بدون اینکه یک کلمه بمشار الیه نصیحت نموده تقویت و حمایت کنند، صریحاً باین بندهٔ درگاه گفتند که مشارالیه برشکسته شده تنخواه از دست او در رفته است، باید موافق شرع انگریز با او رفتار شود. خلاصه بندهٔ درگاه هر گاه خواسته باشد که جزئیات بدرفتاری وکلای بهیۀ انگریز را در این کتابچه ثبت نماید تاریخ مطول بوده باعث کلال و ملال خوانندگان خواهد شد. با وصف این مراتب و وقوع اینگونه امور از دولت بهیه باز امنای دولت علیه طالب دوستی و راغب یکجهتی هستند. چنانکه بندهٔ درگاه از قرار دستورالعمل اولیای دولت علیه آنچه در قوه داشت در خصوص دولتین علیتین اهتمام ورزید، اما در جواب، سوای تکالیف شاقه و شکایات بیفایده از امنای دولت بهیه نشنید. جناب لرد پالمرستون در خاتمهٔ مکتوب خود در باب نه فقرهٔ دیگر از طرف امنای دولت شکایت کرده در رفع هر یک خواهش نموده دوستی دولتین علیتین را بحمل آنها انحصار دادند.

مطلب اول – در عذرخواهی چاپار نوشته‌اند که چون جناب حاجی سلمه‌الله تعالی آن قاصد را دانسته و فهمیده در صورتیکه میدانست چاپار دولت انگریز است بلفظ خود حکم داده بودند که حبس نمایند کاغذ عذرخواهی بنویسند و یا اعلیحضرت شاهنشاهی به کوین انگریز[۱] نامهٔ عذرخواهی از این مطلب مرقوم فرمایند. در نامه


  1. مقصود ملکه ویکتوریا جانشین ویلیام چهارم پادشاه انگلستان است. Queen