برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۲).pdf/۳۵

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۴۱۹

اطمینان داخل دولتخانهٔ سرکار شدم لکن بغایت متأسفم که بعد از چهار ساعت گفتگو از طرفین بالاخره با نهایت یأس از خدمت مراجعت کرد، چه، از تقریرات سرکار نه همین فقرات واضح بود و بس که ملفوفهٔ اعلیحضرت شاهنشاهی را که با کمال دوستی و از غایت صدق نیت بملکهٔ انگلستان در رفع شبهه نوشته بودند کافی ندانسته قبول نکردند و نوشتجات امنای دولت علیه را نیز گفتند راست نیست، بلکه جناب سامی راهم چندان مایل ندیدم که در مقابل آن فقرات چنانکه بایست بجواب مخلص گوش دهند یا در آنها تأملی نمایند. اهالی انگلستان خاصه امناء و اعیان این دولت در عالم بعدالت و انصاف معروفند و این بر حیرت مخلص افزوده که سرکار ملازمان، در میان مدعی و گواه امتیاز چندان نمیدادند. با وجود آنکه رعایت این معنی از لوازم قانون عدالت است و از امنای دولت علیه از چندین جهت شکایت کردند لکن ثبوت آن فقرات را تنها بشهادت نوشتجات خود آن اشخاص که منشأ آن شکایات و در حقیقت مدعی ما بودند میگذاشتند و از اینطرف مخلص که از جانب امنای دولت خود در رد آن فقرات جوابی حسابی عرض میکردم، ملازمان سامی را در اصغای آن مطلقاً تأمل نمیرفت و در مقابل تحریرات و تقریرات همان اشخاص که در معنی خود منشأ فساد و اخلال شده بودند بر اثبات قول و فعل خودشان مکرر میفرمودند، دولت علیه ایران را نیز از اطوار و رفتار گماشتگان دولت انگلیس شکایت چندی بود که تفصیل آنها را از زمان ملاقات بخدمت سامی بیان نموده اغلبی را موافق عهدنامه و تقریرات مستر مکنیل مدلل و ثابت کردم و اعلیحضرت شاهنشاهی روحیفداه هرگز اعتقاد نمیفرمودند باینکه آن اطوار ناپسند و حرکات ناشایسته هوافق دستورالعمل و استرضای امنای این دولت از آنها صادر شده باشد و کمال اطمینان داشته‌اند که هر وقت آن فقرات بسمع امنای این دولت برسد البته از آن اشخاص مؤاخذه خواهند فرمود. اما از قرار تقریرات سرکار شما، امنای این دولت نه همین با آن اطواد وامور راضی بودند و بس بلکه آن حرکات بعینها موافق فرمایش و دستورالعمل امنای دولت انگلیس از ایشان بظهور پیوسته حتی بپاداش آن اطوار بعضی از آنها در این دولت بهیه بمناصب و مفاخر عالیه سرافراز شده‌اند. هر گام مخلص مراتب را در خاکپای مبارک شاهنشاهی