برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۲).pdf/۲۳

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۴۰۷

در نهایت احترام بلندن وارد خواهی شد. آجودانباشی گفت کدام عهد و میثاق و قرار و مدار از عهدنامه مضبوط‌تر و مربوط‌تر خواهد بود که توسط سفرای مختار طرفین منتقل شده و به امضای پادشاهان بزرگی رسیده باشد. اگر چنین قرار عمده اختلاف یابد قرار جدید من چه اعتبار خواهد داشت؟.. و من بجز تهنیت و تعزیب و اظهار رفتار و اوضاع مستر مکنایل و ازدیاد مودت و دوستی مأموریت بتجدید عهدنامهٔ قدیم ندارم اما اگر تکلیف دولت شما را در باب افغانستان دانسته بامنای دولت خود عرض کنم شاید مأموریت تازه بهم رسانم. صراحتاً گفت اگر دولت علیه ایران از تصرف و مداخله در کار آن صفحات در گذشته و آنها را کمافی‌السابق بحال خود واگذارند، دولت ما دو کرور تومان یعنی یک کرور قرض شما را که بدولت روس دارید قبض رسید گرفته میدهد و یک کرور دیگر از نقد و اسباب حربیه بدولت ایران کارسازی میکند. آجودانباشی هر چه خواست در این باب نوشته از او بگیرد او هم در مقابل نوشته از او خواست آجودانباشی جسارت بدادن توشتهٔ مزبور نکرده مراتب را مصحوب فرج‌الله بیک آدم خود بامنای دولت خود عرض کرد و نیز در باب بعضی مواد دیگر پارهٔ تعهدات از جانب دولت خود میکرد. در صورتیکه دولت علیه ایران از افغانستان دست بکشد هر ساله مواجب و تدارک قشون سرحد آذربایجان را ما میدهیم و هر چه معلم و مهندس بخواهید داده میشود. در همه حال آجودانباشی متمسک بعهدنامه شده بمشارالیه جوابداد که امنای دولت علیه ایران امکان ندارد که باین وعده و حرفها قبالهٔ مملکت افغانستان که ملک ایران است بدولت انگیس داده و این بدنامی را تا ابدالدهر بگذارند. همینکه کلنل مزبور مأیوس شد بلندن مراجعت نمود و آجودانباشی مراتب را بطوریکه گذشته بود به جناب پرنس مترنیخ حالی و بیان ساخت. جناب معزی‌الیه بسیار تصدیق کرده و بسرکار امپراطور هم عرض نمود.»[۱]

مؤلف سفرنامه در این جا شرحی مفصل از ترتیب پذیرائی دولت اطریش از سفیر ایران مینویسد که بسیار جالب میباشد.


  1. صفحه ۳۸ از سفرنامه.