برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۸۲

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۷۲

بردارند زیرا که نفع هر دو مملکت یکی است و روسیه بعلت وسعت بیابانها و اراضی منجمده مملکت خود چشم طمع باراضی حاصلخیز و خوش‌آب و هوای همسایگان جنوبی دوخته و آنها را در معرض تهدید قرار داده است.

اما ایران بالاختصاص نفعی دیگر نیز دارد که باید به تنهائی بدفاع از آن قیام نماید و آن گرفتن جلو پیشرفت انگلیسها است در هندوستان.

ایران امروزه مابین روسیه و متصرفات انگلیسی در فشار است. هر قدر دامنهٔ این متصرفات بحدود ایران نزدیکتر شود باید ترس ایران از توسعه عاجل آن زیادتر گردد و اگر از امروز بفکر جلوگیری از این خطر نیفتد و بآزار انگلیس نپردازد و بفرانسویان در عملیات خصمانه بر ضد آن دولت مساعدت ننماید روزی خواهد رسید که آن نیز مثل شمال هندوستان یکی از ایالات متصرفی انگلیس خواهد شد.

فرانسه بمملکت ایران بدو نظر مینگرد. از یک طرف آنرا دشمن طبیعی روسیه میداند و از طرفی دیگر سرزمین آنرا وسیله و راهی برای لشکرکشی بهند میشمارد و به همین دو نظر عدهٔ کثیری صاحب منصب مهندسی و توپخانه همراه سرتیپ گاردان میفرستد و ایشانرا بعنوان سفارت مأمور دربار طهران میکند.

این صاحبمنصبان برای آن فرستاده شده‌اند که قوای نظامی ایران را در مقابل روسها مهیب تر کنند و درباره موانع اردوکشی بهند و راهی را که باید یا از طریق حلب و یا یکی از بنادر خلیج فارس اختیار نمود تحقیق کنندو بجمع آوری اطلاعات و تألیف رساله‌هائی بپردازند.

چنین در نظر گرفته شده است که قشون فرانسه اگر بخواهند از راه حلب به ایران بیایند باید با جلب رضامندی باب‌عالی به بندر اسکندرون پیاده شوند و در صورت اختیار راه دریا از دماغهٔ جنوبی افریقا بگذرند و در مدخل خلیج فارس پیاده شوند.

در هر دو صورت لازم است راهیرا که قشون باید از محل پیاده شدن تا هندوستان به‌پیماید اطلاع داد و مشکلات آنرا معین نمود و گفت که در این راه وسائل نقلیه کافی موجود است یا نه و این وسائل از چه نوعی است، آیا توپخانه