برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۳۸۸

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۳۷۸

محمدخان این مقصود انجام میشود، ولی کامران و یارمحمد خان کسانی نبودند که بشود آنها را باین سهولت کنار گذاشت، چه آنها برای انجام خدمات انگلیسها در این تاریخ بهتر از دوست محمدخان حاضر بودند.

بعلاوه دوست محمدخان بعبارات درخشان سیاسی عمال دولت انگلیس مفتون نمیشد و دنبال مساعدت مالی بود و از آنها کمک عملی میخواست و معلوم بود کهندلخان و سایر برادران دوست محمدخان متمایل بدولت ایران میباشند. بنابر این انگلیسها نتوانستند اطمینان کامل از دوست محمدخان تحصیل کنند.

چه در اینموقع مذهب اسلام نیز مانعی بزرگ بشمار میرفت و خیلی مشکل بود افغانها از پادشاه اسلام بریده با دولت مسیحی که نظر سوء بممالک اسلامی دارد طرح دوستی بریزند. علاوه بر این‌ها خود انگلیسها هم باین نکته مهم بر خورده بودند که اتحاد ملت افغان در تحت امارت کسی مانند امیر دوست محمدخان برای خود انگلیسها نیز خطرناک خواهد بود. لذا مذاکرات آنها فوری با دوست محمد خان قطع گردید و او نیز جزء کسانی بحساب رفت که وجودش برای سیاست انگلیس خطرناک مینمود. پس کابل و قندهار هر دو را رها نمودند که از راه دیگر اوضاع آنها را بر هم زنند. فعلا آنچه که میتوانستند با کامران و یار محمد خان بواسطه دادن صاحب‌منصب برای سنگربندی شهر و دادن پول برای حفظ و دفاع شهر هرات مساعدت کنند کردند. اینک باید دسایسی برای اخراج دوست محمد خان از کابل و فرار کهندلخان از قندهار در هندوستان فراهم آورد و همین توطئه سبب خواهد شد که هرات هم از محاصره محمد شاه آزاد گردد.

شاه شجاع که در سال ۱۸۰۹ توسط الفین‌استون طرح دوستی و اتحاد را با دولت انگلیس ریخته بود و آن معاهده معروف را با انگلیسها بر ضد دولت ایران و فرانسه منعقد نمود فعلا در هندوستان وظیفه‌خوار حکومت هندوستان و دوست باوفای انگلیسها بود و هیچ کس بهتر از او نبود که این مقصود را بتواند انجام دهد. یعنی دولت انگلیس پول و استعداد باو داده با مشاورین انگلیسی صحیح، با توپخانه و مهمات کافی بافغانستان روانه نمایند و امیر پنجاب را که دوست صمیمی انگلیسها است با شاه