برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۳۸۴

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۳۷۴

توپچیان مخلص و سربازان فدوی و سواران جرار، بدانید که مردن باغیرت و مردانگی بذات پاک احدیت بهتر از هزار سال زندگانی بردباری و تملق است و بقوت اسداللّه الغالب من شما را چنین دانسته و میدانم که از همه قشونهای دول خارجه تابدارتر و غیور و دیندار و پاس آبروی دولت را بکارتر میباشید، هر چه دارم برای شما میخواهم، نه دربند خانه و اوطاقهای با زینت و لذت و خوش گذرانی هستم، همین قدر از خدا طالبم اذیت‌هائیکه از همسایگان اوزبک و سایر ترکمانان بخراسان رسید پس بگیرم و ذلت بهیچ کس نکنم، این منتهای لذت من است، همانا شما برادران دینی و غیور من هستید. تحریراً فی شهر جمادی‌الاخر ۱۲۵۴».

در هر حال انگلیسها بهر وسایل یا دسایسی بود محمدشاهرا از افغانستان راندند و یگانه بهانه‌ای که داشتند این بود که دولت ایران باغوای دولت روس بتصرف هرات اقدام نموده است.

جان ویلیام کی در این باب چنین می‌نگارد:

«هیچ شخص صاحب شعوری صحت این مسئله را تردید نخواهد نمود که دیپلوماتهای دولت روس بودند که محمد شاهرا بقشونکشی و تصرف هرات تشویق نمودند و صاحب‌منصبان قشونی دولت روس بودند که عملیات محاصره را انجام میدادند و هیج مرد صاحب عقلی شک نخواهد داشت، دولت ایرانیکه این طور تشویق شود و این اندازه مساعدت شود که اقدامات مؤثر ظالمانه‌ای در سرحداث افغانستان شروع نماید تمام اینها فقط برای پیشرفت مقاصد دیرینهٔ دولت روس است و علیه مقامیکه دولت انگلستان در هندوستان داراست اعمال میشود.»[۱]


  1. No sane man ever questions the assertion that Russian diplomatists encouraged Mohamad Shah to undertake the expedition against Herat and that Russian officers aided the operation of the siege. No reasonable man doubts that so encouraging and so aiding persia in aggressive measures against the frontier of Afghanistan, Russia