برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۳۴

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۲۴

اولین جنگ امپراطوری انگلستان و هندوستان میباشد. از این تاریخ ببعد دیگر از نفوذ و اقتدار سلاطین اسلامی در دهلی فقط اسمی باقی مانده بود و قدرت و نفوذ در بنگاله بدست حکومت کمپانی شرقی انگلیس افتاد.

در سال ۱۷۵۷ پسر بزرگ عالم‌گیر ثانی امپراطور مغول لشکری فراهم آورد که انگلیس‌ها را از بنگاله اخراج کند ولی قوای انگلیس باتفاق میرجعفر از او جلوگیری نمودند و نتیجه این جنگ هم این شد که مقداری از اراضی ایالت بهار در امتداد رود گنگ بتصرف کمپانی شرقی انگلیس در آمد.

بعد از این تاریخ دیگر آب خوش از گلوی امپراطورهای مغول پائین نرفت تا اینکه در انقلاب ۱۸۵۷ باقی‌مانده جانشینان آنها بدست انگلیس‌ها در میدان عمومی مقتول گردیدند که شرح این داستان در جزء وقایع همان سال در موقع خود خواهد آمد.[۱]

اینقدرها طول نکشید که کمپانی شرقی انگلیس از میرجعفر خسته شده میر قاسم داماد او را بجای او انتخاب نمودند. باین نیز قناعت نکرده بالاخره ایالت بنگاله را تحت حکومت خود قرار دادند و امپراطور دهلی نیز فرمان واگذاری آنرا امضاء نمود و بموجب این فرمان علاوه بر ایالت بنگاله ایالات بهار و اوریسی نیز بکمپانی شرقی انگلیس واگذار شد و در مقابل کمپانی تعهد نمود سالیانه سیصد و بیست و پنج هزار لیره بدهد.

در مدت ده سال کمپانی شرقی انگلیس یک صد و پنجاه هزار میل مربع در بهترین نقاط هندوستان مالک شد که دارای سی‌میلیون نفوس بود و بیست و پنج میلیون روپیه عایدات سالیانه داشت در صورتیکه ده سال قبل «سال ۱۷۵۵» تمام متصرفات کمپانی مذکور از چهار دیوار گلی کلکته تجاوز نمینمود.

در سال ۱۷۵۵ آصف‌الدوله وزیر اودا ایالت بنارس را بکمپانی واگذار نمود این ایالت نیز دوازده هزار میل مربع اراضی داشت.


  1. چهل و یک سال در هندوستان تألیف لرد رابرت جلد اول (صفحه ۲۴۹-۲۵۰)