برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۲۵۷

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۲۴۷

ایران را گرفتار نموده است، از آنطرف افغانها شخصی موسوم به صوفی اسلام را لباس پیغمبری پوشانده هودجی زرین برای او آماده نموده ۳۶۰ نفر از مردان رشید را گرد هودج او حافظ قرار داده با پنجاه هزار کس بعزم تسخیر خراسان حرکت دادند.

محرک این فتنه حاجی فیروزالدین میرزای افغان والی هرات میباشد. از آنطرف محمدولی میرزا که والی خراسان بود قشون ابوابجمعی خود را جمع نموده در ۲۲ ربیع‌الثانی ۱۲۲۲ در منزل شکیبان با این اردو مقابل میشود، صوفی کشته شده و جمعی هم از افغانها تلف شده باقی فراری میشوند. قشون ایران آنها را تا پشت دروازه هرات تعاقب میکنند و هرات از طرف قشون ایران محاصره میشود.

والی هرات ناچار شده خراج دوساله هرات را داده و وجوهات سال‌های آتی را گردن نهاده و محرکین اصلی را تسلیم قشون ایران مینماید، والی خراسان مظفر و منصور مراجعت میکند.[۱]

واقعه دیگری که تا حدی دارای غرابت میباشد داستان یوسف خواجهٔ کاشغری است. گر چه این موضوع مربوط بوقایع افغانستان نیست ولی جزء سوانح خراسان میباشد که ذکر آن در اینجا بی‌مناسبت نیست.[۲]

یوسف خواجه از نبایر سیدجلال بخارائی است که بسادات مخدوم اعظمی مشهور بود و در کاشغر کمال احترام و جلال داشته‌اند. محمد امین خواجه که پدر یوسف خواجه است در کاشغر مقیم شد و بر مسند ارشاد نشست و پس از گذشتن او یوسف خواجه پریشان شده بمصر رفت و از مصر نیز در بدر شد، بکردستان افتاد و در شهرزور و بغداد عبدالرحمان پاشا و اسعد بیک ولد سلیمان پاشا را بمکر و خدعه

  1. روضةالصفا (جزء وقایع سال ۱۲۲۲ هجری)
  2. عمال ماهر اجنبی برای ضعیف نمودن اسلام در ممالک آسیای مرکزی طریقی مؤثرتر از برانگیختن مدعیان دروغی ندیدند. من بهریک از آنها مختصر اشاره‌ای خواهم نمود.