برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۲۰۶

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۱۹۶

وزیر مختار پس از ورود به تبریز از نایب‌السلطنه عباس میرزا دیدن نمود، نایب‌السلطنه او را با احترام تمام پذیرفته چندی در تبریز متوقف بودند، سپس عازم طهران شدند.

مستر هنری الیس و موریر که در این هنگام سمت وزیر مختاری دولت انگلستان را داشت پس از ورود بطهران میرزا محمد شفیع صدراعظم ایران را دیدن نموده تغییر بعضی از فصول عهدنامه‌ای که توسط سر گوراوزلی بین دولتین ایران و انگلیس منعقد شده بود تفاضا نمودند. مستر الیس از جناب پادشاه انگلستان حامل مراسله‌ای بود که این تغییرات در آن ذکر شده بود. فصول عمده که در نظر بود تغییراتی از آنها داده شود یکی ایجاد قوای بحری برای دولت ایران بود در بحر خزر، دیگری در باب مشاق و معلم نظامی بود که در معاهده ۱۸۱۲ مخصوصاً قید شده بود دولت انگلیس یک عده صاحب منصبان نظامی برای تعلیم قشون ایران در اختیار دولت ایران بگذارد نا یک عدهٔ پنجاه هزار نفری قشون برای دولت ایران تشکیل دهند. موضوع دیگری که تغییر آنرا لازم میدانستند مادهٔ بود که مربوط بود به دادن دویست هزار تومان در سال بدولت ایران، یا دادن یک عده قوای نظامی بمساعدت ایران برای موقعیکه ایران مورد مهاجمه دولت مهاجم واقع گردد؛ در این باب نیز تغییراتی دادند که با مراجعه بماده دوم و سوم معاهده سال ۱۸۱۲ و ماده چهارم معاهده ۱۸۱۴ اختلاف آن معلوم خواهد گردید.

در معاهده‌ای که بنمایندگی سرگوراوزلی بسته شده بود دادن یک عده کافی قشون برای مساعدت به ایران یا عوض آن سالیانه دویست هزارتومان وجه نقد، هیچ شرط و قیدی نداشت، (رجوع شود بمادهٔ دوم و سوم معاهده) اما در این معاهده یک شرط و قیدی قائل شدند که موضوع را بکلی خنثی کرد؛ چنانچه در آخر ماده چهارم معاهده ۱۸۱۴ این عبارت علاوه شده است:

«هرگاه دولت علیه ایران قصد ملکی خارج از خاک خود نمود و در نزاع و جنگ سبقت با طایفه‌ای از طوایف فرنگستان نمایند، امداد مذکور از جانب دولت انگلیس بهیچوجه داده نخواهد شد، الخ»