برگه:تاریخ بیهقی نفیسی جلد 1.pdf/۱۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
دیباچه
– و –
 

خطی هم‌هنگام کار در دست داشته‌ام یکی نسخه‌ایست که از آغاز بدان رجوع کرده‌ام و نسخهٔ بسیار آشفتهٔ پر غلط بی سر و سامانیست که از آغاز و انجام آن هم افتاده و تنها از خط و کاغذ می توان پی برد که منتهی در قرن یازدهم در هندوستان نوشته شده و متعلق بآقای علی اکبر دهخداست و از آن سودی نبردم مگر در موقع اختلاف چاپ کلکنه با چاپ طهران که دودل می‌شدم ابن نسخه بتقریب مرا رهنمائی می‌کرد زیرا که غلط آن شبیه بصحیح چاپ کلکته بود و آنرا در حواشی بعلامت «د» نموده‌ام. دیگر نسخه‌ایست بسیار خوش خط و با سلیقه بخط شکسته نسخ تعلیق خوش که مرد باسوادی در تاریخ «یوم دوشنبهٔ ۱۵ شهر رمضان المبارک ۱۲۰۷» تمام کرده است و متعلق بدوست دیرین من ادیب دانشمند آقای محمدعلی ناصح است و آن نیز هنگامی که مقداری ازین کتاب چاپ شده بود بدست من افتاد. این نسخه نیز بی‌غلط نیست اما از چاپ طهران بهترست و پیداست یکی از همان نسخه‌هائیست که چاپ طهران متکی برآنهاست منتهی تصرف در آن نکرده‌اند زیرا در نتیجهٔ این کار بر من مسلم شد که نسخهای این کتاب که در هند و ایران بوده اندک اختلاف باهم‌دارند و چاپ طهران نمایندهٔ نسخهای ایرآن و چاپ کلکته نمایندهٔ نسخهای هندوستاست و نسخهای هندوستان‌که نسخهٔ «د» هم ازآن جمله‌است رویهمرفته دست ناخورده تر از نسخهای معمول ایرانست. این نسخه را در حواشی بعلامت «ن» نموده‌ام. در چاپ‌کلکته گاهی نسخه بدلهائی در پای صحایف هست که می‌رسان هنگام چاپ کردن چند نسخه بدست داشته‌اند و آنها را نیز در جای خود هم چنانکه در آن چاپ هست نقل کردام.

مرحوم سید احمد ادیب پشاوری در چاپ طهران بعضی حواشی و تعلیقات افزوده است، قسمتی از آنها را که برای فهم معنی متن لازم بود و برآن ایرادی نداشتم در جای خود عیناً آورده‌ام و قسمتی دیگر را که برآن خرده گیری داشتم و در فهم معنی متن چندان کاری از آن ساخته نبود گذاشتم که در پایان مجلد دوم این کتاب بعنوان حواشی و تعلیقات مرحوم ادیب بیاورم و نظری که دارم بگویم.