برگه:از سلاجقه تا صفویه.pdf/۷

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

فصل اول

سلجوقیان

۴۳۹ – ۵۹۰ هجری

آل سلجوق که در آغاز کار بسپاهیگری و کثرت عدد و شوکت و قوت بسیار و دارا بودن تمول سرشار و احشام فراوان معروف بودند در عین حال هم نیز مردمانی جنگجو و مسلمان بشمار میرفتند. و همچنین در رعایت جانب احکام اسلام و دینداری تعصب بسزا داشتند.

در اوائل کار بحکم طبیعت و احتیاج برای تهیه جا و مسکن و چراگاه از ترکستان عازم ولایت ماوراءالنهر شده و در طی سال زمستان را در ناحیه نور بخارا و تابستان را در بلاد سند سمرقند میگذرانیدند.

سلجوقیان را باید قبیله‌ای از ترکان ساکن خوارزم (حوالی دریاچه آرال کنونی) دانست که نام اصلی طایفه آنان آغز بوده است که بعداً مخفف شده و بلفظ غز در آمده.

بطوریکه در تاریخ حبیب‌السیر فصل طبقهٔ سلاجقه ذکر شده است قبائل اطراف دشت خزر را که همین طبقه سلجوقیان باشند تمر بالیغ یعنی سخت کمان هم میخواندند این طبقه بداشتن رأی ثاقب و تدبیر و اصابت نظر و شجاعت و شهامت شهرت داشتند بطوریکه ملک خزر بدون مشورت دقاق نام که سرکردگی طبقهٔ سلجوقیه را داشت کار مهمی را انجام نمیداد تا آنکه مابین ملک خزر و دقاق رنجشی حاصل شد و هر دو بر روی یکدیگر تاختند و نزدیک بود که در اثر این رنجش کار بزد و خورد کشد که با وساطت جمعی از بزرگان دو طرف رفع رنجش بعمل آمد از این ببعد بر شهرت امیر دقاق روز بروز افزوده میشد.

چون دقاق درگذشت ملک خزر پسر سلجوق را که در سن رشد و تمیز بود مورد عنایت قرار داد و او را سیاشی بمعنی مقدم‌الجیش نامید طولی نکشید که مابین سلجوق و ملک خزر اختلافی بروز کرد در نتیجه همین اختلاف و دوری سلجوقی از دربار ملک خزر است که موجبات شهرت و بلندآوازگی سلجوقیان فراهم شد. سلجوق بزودی قبول مذهب اسلام نمود و به تبعیت وی جمیع اقرباء و ملازمان او بدیانت اسلام درآمدند در این تاریخ سلجوق که بعداً طایفهٔ آن بنام رئیس آن شهرت یافتند در شهر جند از بلاد کنار سیحون توقف اختیار نمود و چون آوازهٔ شهرت او بلند شد و بحمایت از حاکم شهر جند در موضوع تأدیه خراج بر آمد و مانع

۱